Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA, 28 Eylül 2015’te önemli bir basın açıklaması yapacağını duyurdu ve ardından yaptı.

Açıklama, NASA’nın “çok önemli” veriler ortaya koyacağı düşüncesi ile  basında flaş haber olarak kendine yer buldu. NASA özetle şunları diyor:

Mars’ta belli koşullar altında suyun sıvı halde kalabileceği ortamların var olması mümkün olabilir. Bir zamanlar Mars’ı kaplayan su şu anda toprakta buz ve atmosferde buhar olarak yer aldığı gibi, yeraltı okyanusları halinde ve zaman zaman yüzeyde akışkan biçimde varlığını sürdürüyor olabilir.

Pek güzel bir haber. Ancak yeni keşfedilmiş veya bilinmeyen, şimdiye kadar onaylanmamış herhangi bir bilgi içermiyor. NASA’nın bugün basına verdiği görüntüler (sıvı halde akan suya ait olduğu düşünülen fotoğraflar) zaten yaklaşık 3 yıl önce yine NASA tarafından yayınlanmıştı.

mars-sivi-su
Mars Global Surveyor uzay aracı tarafından 1999 ve 2005 yıllarında aynı bölgeye ait çekilen iki fotoğraf. Bu fotoğraf, bir kraterin yamacında gerçekleşen sıvı akışını gösteriyor.

 

Mars atmosferinde buhar halinde suyun var oldu, yüzeyde ve yüzey altında buz şeklinde varlığını sürdürdüğü zaten herkesin malumu. Zaten 10 yıl öncesinde de yüzeyde belli dönemlerde akışkan özellik gösteren suyun var olduğu, sıvı haldeki bu suyun perkloratlar nedeniyle yaşama izin vermeyecek yapıda olma ihtimalinin varlığı açıklanmıştı.

Suyun tuzluluk oranının, akışkanlığını etkileyecek düzeyde fazla olması gerektiği, de yine birkaç yıldır biliniyordu. Mars atmosferinde su buharı bulunduğu ve bu su buharının araçların yüzeyinde “çiğ” oluşturduğu da zaten neredeyse 10 yıldır bilinen birşeydi. Biz dahil çoğu bilim platformundan, Nasa’nın verdiği bu bilgiler kamuoyuna aktarılmıştı. Örneğin şu linkten 2013 yılında yapılmış benzer açıklamaya ulaşabilirsiniz. 

2011 yılında NASA’nın yayınladığı MRO uzay aracına ait görüntü. Bu zaman aralıklı görüntüde, yamaçlardan dönemsel olarak akan sıvı su açık biçimde görülebiliyor.

 

NASA bu açıklamayı bir basın toplantısı düzenleyerek niye yaptı peki “tekrardan?”… Aslında cevap basit gibi duruyor: ABD kongresi Nasa’ya ayırdığı payı sürekli kısıyor ve birçok uzay araştırması kısıntı yüzünden yapılamıyor. Bu nedenle iptal edilen çok sayıda proje var. Uzay mekiklerinin emekli edilme nedeni bile, ABD’nin NASA’nın bütçesinde durmaksızın yaptığı kesintiler.

Bizim gariban Nasa kadrosu da, sık sık bu şekilde sansasyonel (ama içi pek dolu olmayan) basın toplantıları düzenleyip açıklamalar yaparak ABD kamuoyunun ilgisini tekrar uzay çalışmalarına çekmeye, bu şekilde kongre üzerinde ödenek baskısı yaratmaya çalışıyor. Zaten basın toplantısında ısrarla üstüne basarak söyledikleri; “Mars’a gideceğiz”, “Yaşamın varlığını kanıtlamak için toprak örneklerini incelemeliyiz” benzeri cümleler de “verin parayı da artık gidelim Mars’a” fikrini ABD halkının zihnine yerleştirmek.

Olay bundan ibarettir dostlar… Yeni hiçbirşey duymadık ama, basında bugün ve yarın bol bol Nasa şöyle dedi, Nasa böyle dedi gibi abartılı haberler duyacaksınız. Ama, durum anlattığımız gibi. Heyecana gerek yok. Sadece Nasa hakkı olan parayı siyasetçilerden koparabilmek için ABD halkının ilgisini yeniden kazanmaya çalışıyor.

Zafer Emecan

One reply on “Nasa Mars’ta “Yine” Sıvı Su Bulduğunu Açıkladı”

  • Muhsin Koca
    8 Ocak 2019 at 22:21

    Benim çok merak ettiğim bir konu var. Mars’ın hava basıncı 6-7 mbar civarında. 6.1 milibarda 0 °C de su kaynadığına göre Marşın kutba yakın bölgesine bir havuz dolusu şu dökülse bu suyun buharlaşarak donması beklenir çünkü Marşın kutba yakın bölgesinde sıcaklığın 0 derece üstüne çıkması mümkün değil.
    Yani düşük basınçta olsa Marşın kutup bölgelerindeki şu kaynayıp gitmez.Fakat merak ettiğim Marsta manyetik alan olmadığı için Mars yüzeyini bombardıman eden ultraviyole mor ötesi ışınım Marsta oluşan su buzunu sıfırın altındaki soğuk havaya rağmen erime yada süblimleşme yoluyla buharlaşmasına yol açarmıydı yoksa hiç bir etkisi olmaz mıydı.

Comments are closed.