Bize yaklaşık 1.500 ışık yılı uzaklıkta bulunan IC 405 , amatör teleskoplarla dahi gözlenebilen parlak bir yansıma/salma bulutsusudur.

Caldwell 31, Flaming Star Nebula veya IC 405 olarak isimlendirilen bu bulutsu (nebula), Arabacı (Auriga) takımyıldızı yönünde yer alıyor. Bulutsunun parlaklığı yaklaşık 6 kadir olduğu için insan gözünün görme sınırları dışındadır ve çıplak gözle görülemez. Ancak, küçük bir teleskop, hatta dürbünle bile gözlemlenebilmesi mümkün.

Bulutsu, AE Aurigae isimli kendi içinde oluşmuş parlak bir yıldızın ışığı ile aydınlanıyor. Yaklaşık 23 Güneş kütlesinde O tipi bir dev yıldız olan AE Aurigae, 33 bin santigrat dereceyi bulan yüzey sıcaklığı ve Güneş’in 59 bin katı ışıma gücüyle bulutsunun parlaklığının asıl sebebi.

IC 405, oldukça büyük yaklaşık 5 ışık yılı çapa sahip bir yıldız oluşum bölgesidiraynı zamanda. Çok büyük oranda Hidrojen ve Helyum gazından oluşan bulutsunun derinliklerinde yeni yıldız oluşumları hala devam ediyor. Bulutsuyu şu anda aydınlatan AE Aurigae’nın güçlü yıldız rüzgarları çevresindeki gazı itip sıkıştırıyor ve bu da yıldız oluşumunun daha hızlı gerçekleşmesini sağlıyor.

IC 405 Nebulası’nın amatör astronom Robert Gendler tarafından çekilmiş fotoğrafı.

 

Bulutsuların içinde yer alan yıldız oluşum bölgelerini daha iyi tanımak için bu yazımızı, yıldız oluşumunun nasıl gerçekleştiğini ise  şu yazımızı okuyarak daha detaylı biçimde öğrenebilirsiniz.

Önümüzdeki onlarca milyon yıl içinde bu bulutsu içinde irili ufaklı yüzlerce yıldız oluşacak. Parlamaya başlayacak olan bu yıldızların güçlü “yıldız rüzgarları” bulutsuyu dağıtacak. Bulutsudan geriye ise, içinde oluşmuş yıldızlardan meydana gelmiş ışıltılı bir açık yıldız kümesi kalacak. Sonraki milyonlarca yıl içinde, zayıf kütleçekim gücü ile bir arada duran bu açık yıldız kümesi de dağılacak ve yıldızları Samanyolu’nun kollarına saçılacak.

Bizim yıldızımız Güneş de böyle bir bulutsunun içinde doğdu. İlk gençlik günlerinde bir açık yıldız kümesinin üyesiydi. Belki yüzlerce kardeşi vardı ama, ömür süreci içinde kardeşleri dağılıp uzaklara gitti. Şimdi bir başına, bizi de peşine takmış halde Samanyolu’ndaki yörüngesinde dönüp duruyor…

Zafer Emecan

Kapak fotoğrafı telif: Adam Block
https://apod.nasa.gov/apod/ap031124.html
http://cs.astronomy.com/asy/m/nebulae/491174.aspx
http://eapod.eu/23-november-2016-ic-405/