4 Mart 1979 tarihinde Voyager 1 uzay aracı, Jüpiter’in çevresinde bulunan halkaların resimlerini çekmeyi başardı. Bu durum, Jüpiter’in halkalarının birileri tarafından görülebildiği ilk zamandı.

Halkaların çok zayıf ve soluk olması nedeniyle, bu halkaları Dünya’da bulunan yer teleskopları ile tespit etmek son derece güçtür. Hatta Jüpiter’in yakınındaki bir uzay aracı için bile; halkalar, eğer kameralar neş ışığının doğrudan halkalara vurduğu bir açıdan bakmıyorsa görünmezdir.

Jüpiter gezegeni etrafında bulunan halkanın ilk kanıtı olan aşağıdaki fotoğraf, NASA’nın Voyager 1 aracı tarafından 4 Mart 1979 yılında çekilmiştir. Çoklu pozlama ile alınan görüntüde; aşırı zayıf ve soluk olan bu halka, resimin merkezinden geçen geniş bir ışık şeridi gibi gözükmektedir. Halkanın kenarı, uzay aracından 1,212,000 km ve Jüpiter’in görülebilir bulut katmanından 57,000 km uzaklıktadır.

Voyager uzay aracı tarafından Jüpiter’in halkalarına ait alınmış ilk fotoğraf

 

Arka plandaki yıldızlar, uzay aracının 11 dakika 12 saniyelik pozlama süreci boyunca yaptığı hareket sebebi ile kırık saç tokası gibi görünmektedir. Yıldız izlerinin dalgalı hareketi ise, uzay aracının aşırı yavaş doğal salınımı yüzündendir. Siyah noktalar, kameranın geometrik kalibrasyon noktalarıdır.

Halkanın kalınlığı, yaklaşık 30 km veya daha az olarak tahmin edilmektedir. Bu fotoğraf, Jüpiter’in ekvator düzleminde buna benzer halkaların olup olmadığını araştırmak adına planlanıp alınan bir dizi görüntüden bir parçadır. Halka, Dünya’dan görülememektedir çünkü, ona düz açı dışındaki herhangi bir açıdan bakıldığında çok zayıf ve şeffaftır.

Voyager 1’in halkaları ilk kez görmesinden bu yana, Juno ve Gallileo gibi diğer uzay görevleri bu konuda çalışmaya devam etmişlerdir. Bilim insanları; bu halkaların, Jüpiter’in uydularına çarpan kuyruklu yıldızlar ve bu çarpışmalardan dolayı ortaya çıkıp gezegenin yörüngesine yerleşen tozlar tarafından oluşturulduklarına inanıyorlar.

Çeviri: Burcu Ergül

https://www.space.com/39251-on-this-day-in-space.html
En üstteki kapak fotoğrafı, Jüpiter yörüngesine gönderilen ve 1995-2003 yılları arasında görev yapan Galileo uzay aracı tarafından çekilmiştir.