Eğer bir kütleyi, yüzeyindeki kaçış hızı ışık hızına eşit olacak şekilde bir küreye sıkıştırmak istersek, bu kürenin yarıçapını “Schwarzschild Yarıçapı” olarak tanımlarız.

Elbette ki bu tanım bir yerlerden hatırlıyoruz, kara delikler. Eğer ki bir kütleyi, Schwarzschild Yarıçapı’ndan daha küçük bir alana sıkıştırırsanız bir kara delik elde etmiş olursunuz. Bunu esasında teorik olarak tüm nesnelere uygulayabiliriz. Yani masanızdan, kaleminizden veya diz üstü bilgisayarınızdan da bir kara delik yapabilirsiniz. Tabi ki onu bu yarıçapa kadar sıkıştırabilirseniz.

Bir şeyleri kara delik yapmadan önce nasıl yollardan geçiyoruz görelim. Bir metreküpte neler kaç kilogram ediyor bir göz atalım: Su 1.000 kg, Güneş’in çekirdeği yaklaşık olarak 150.000 kg, bir beyaz cüce ~10^9 kg (bir milyar kg), atomik çekirdek ise ~10^17 kg. Artık nasıl okunduğunu bile bilmediğimiz değerlere geldik.

Fakat bu noktadan sonra bir şeyler değişecek. Bir metreküpe atomları doldurduk ve ~10^17 kg geldiğini gördük. Fakat henüz nötron yıldızları ve kara deliklerden bahsetmedik bile. Bir nötron yıldızı çekirdeği için bu değer 10^18 kg olabiliyor. Yani ortam atomdan bile daha yoğun demek. İşte bu yüzden bu yıldızlar nötron yıldızlarıdır, çünkü atomu o kadar sıkıştırmışızdır ki geriye sadece nötronlar kalmıştır.

Asıl bomba ise kara deliklerde. Orada bu sayı yaklaşık olarak 10^30 kg. Bu inanılmaz bir değerdir. Madde öylesine bir yoğunluğa sahiptir ki, artık maddenin sıkışması geçilmiş, atomun sıkışması geçilmiş, nötronların sıkışması dahi geçilmiştir. İşte bu sebepledir ki bu objeler bizim için “kara” deliklerdir. Çünkü bu yoğunlukta maddeye ne olduğu hakkında sizin de görmüş olduğunuz gibi pek bir fikrimiz yok.

Şimdi bir şeyleri kara delik yapmak için ne kadar yarıçapa sahip bir küreye sıkıştırmalıyız ona bakalım:

  • Güneş için bu değer birkaç kilometredir.
  • Eğer Jüpiter’i kara delik yapmak istiyorsanız bir insan boyutlarına sıkıştırmalısınız.
  • Eğer ki Dünya’yı sıkıştırmak istiyorsanız bu bir küp şekerden bile küçük olmalıdır.
  • Bir araba için bu değer 10^-23 m’dir. Bu değer bir virüsten dahi trilyonlarca kat daha küçük bir değerdir.(*)

Geri kalanları sizin hayal gücünüze bırakıyoruz.

(*)Belirli bir büyüklüğün altındakiler artık mikrokaradelik olarak adlandırılıyor, bunlar bildiğimiz karadelikler gibi değil. Burada kütlenin ne kadar sıkıştırılması gerektiğine örnek vermek için kullandık.

Ögetay Kayalı