Üstte görmüş olduğunuz Spagetti Bulutsusu, bizden yaklaşık 3.000 ışık yılı uzaklıktaki ölü bir yıldızın kalıntısı, yani, bir süpernova artığıdır.

Süpernovalar, Güneş’den onlarca kat büyük yıldızların ömürlerinin sonuna gelip yakıtları tükendiğinde, kendi içlerine çok büyük bir hızla çökmesi sonucu meydana gelen muazzam yıldız patlamalarına verilen isimdir. Spagetti Bulutsusu’nu oluşturan yıldız da, daha önceki yazılarımızda detaylarıyla açıkladığımız bu mekanizma yoluyla yaklaşık 40-45 bin yıl önce benzer biçimde patlayarak geride bu muazzam güzellikte kalıntıyı bırakmış durumda.

Bu patlamalar sonunda, ortaya saçılan yıldız artıklarının tam ortasında, geride ya bir nötron yıldızı, ya da bir karadelik kalır. Simeis 147’nin ya da diğer bir adıyla Spagetti Bulutsusu’nun merkezinde de PSR J0538+2817 ismi verilen bir nötron yıldızı (atarca) var. Kendi çevresinde muazzam bir hızla dönen bu nötron yıldızının varlığını, yaydığı düzenli ışınım sayesinde belirleyebiliyoruz. Nötron yıldızlarının yaydığı ışınımı ve çevrelerinde dönüşleri sırasında yaydıkları ışınımın sese dönüştürülmüş halini şu yazımızdan dinleyebilirsiniz (Not: kulaklarınıza veya hoparlörlerinize zarar vermemek için kısık sesle dinleyin)

Bir süpernova patlaması muazzam bir enerji yaydığı için, yıldızın dış katmanları da çok büyük bir hızla çevreye saçılarak ışık yılları genişliğinde bir alana yayılır. Patlamanın ardından geçen 40 bin yılda bu gördüğünüz bulutsu neredeyse 150 ışık yılı genişliğe ulaşmıştır.

Yani bu bir süpernova artığı olan bulutsu (nebula), çevresindeki birçok yıldız sistemini de içine almış durumda. Ama merak etmeyin, o yıldız sistemlerinde olası bir yaşam içeren gezegen söz konusu ise, onlara bir zarar gelmemiş olmalı. Çünkü her ne kadar biz çok uzaktan baktığımız için yoğun bir bulut yapısı görüyor olsak da, bulutsuyu oluşturan gaz çok ama çok seyrek bir yapıdadır ve içinde bulunuyor olsaydınız saydam bir ortamda olduğunuzu görecektiniz.

Görmüş olduğunuz fotoğraf, amatör astronom R. Bernal Andreo tarafından farklı dalga boylarında filtreler kullanılarak, uzun uğraşlar sonucu çekilmiş mozaik bir görüntüdür.

Zafer Emecan