Gün geçmiyor ki, koca koca gazetelerin ve basın kuruluşlarının, masa başlarında bir takım ergenler veya hınzırlar tarafından eğlenmek için üretilen kolpa haberleri gerçekmiş gibi yayınlamasına rastlamayalım.

Maalesef, yine aynı durumla karşı karşıyayız: 2015 yılından beri, her sene aynı tarihlerde hortlatılan yeni bir kolpa haber eğlencesi var: 15 Kasım’da Dünya kararacakmış

Gazetelerde, Dünya’nın 15-30 Kasım tarihleri arasında karanlığa gömüleceği, bunun nedeninin de Venüs ve Jüpiter gezegenlerinin gerçekleştireceği bazı astronomik olaylar olduğu yazılıp çiziliyor. Hayatında olağanüstü hiçbir şey görmemiş olan ve olağanüstü bir şey olsa da görsek diye bekleyen saf insanlar da bunun olabileceğini düşünüp panikliyor.

15 Kasım

Bilmeniz gereken şu:

Evrende bildiğimiz hiçbir fenomen, Güneş’i veya bir yıldızı “belli tarihler içerisinde aniden” karartamaz, ışığını azaltamaz, söndüremez. Yıldızlar, hele ki çapı 1,4 milyon km olan Güneş çok büyük yapılardır ve parlaklığında değişim olabilmesi için onlarca Jüpiter kütlesinde gazın yıldızın çevresini sarması gerekir. Ancak, Güneş’in güçlü yıldız rüzgarları ve ışınım basıncı böyle bir gaz birikimine izin vermez. Yine de, -olması mümkün değil ama- bu bir şekilde gerçekleşse bile, parlaklık değişimi Dünya gökyüzünü “karartabilecek” kadar fazla olamaz.

Yine tekrar edelim; gazetelerde ve internette okuduğunuz bilimsel haberlere kuşkuyla yaklaşın. Hele ki “olağanüstü” bir olayın gerçekleşeceğinden bahsediyorlarsa, gülün geçin… Kafanızı karıştıran durumlar olduğunda güvenilir kaynaklara, yani: Kozmik Anafor’a, Bilimfili’ne, Evrim Ağacı’na sorun.

Bir gazeteci, habercilik alanında çoğu konuda güvenilir olabilir. Ancak, bu konular arasında bilim ve de özellikle astronomi yer almıyor.
Bir gazeteci, habercilik alanında çoğu konuda güvenilir olabilir. Ancak, maalesef bu konular arasında bilim ve de özellikle astronomi yer almıyor.

 

Haber metinlerinde detaylı biçimde anlatılan 15 Kasım’da Dünya kararacak konulu saçma senaryonun hiçbir biçimde gerçekleşme ihtimali yok. Çünkü, tümüyle masa başında bilimsel görünümlü olacak biçimde uydurulmuş saçmalıklardan ibaret. Unutmayın, yeterli kütleye sahip bir karadeliğin bile Güneş’i söndürebilmesi ancak yüzyıllar, hatta binyıllar sürecek yavaş bir süreçte gerçekleşebilir.

Adı ne olursa olsun, gazeteler ve haber siteleri bilimsel haberler konusunda güvenilir kaynak değildir. Sadece sizin birşeylerden ama yalan, ama doğru haberdar olmanızı sağlarlar. Bir gazetenin güvenilir bilimsel haber kaynağı olabilmesi için, bilim insanlarına danışarak çalışıyor olması gerekir. Ülkemizde ve Dünya’nın genelinde basın bu şekilde çalışmadığı için, hiçbir güvenilirliği yoktur.

Not: En üstteki fotoğraf, Sin City filminden alıntıdır… 

Zafer Emecan