Antik Galaksiler, Tahmin Edilenden Daha Parlaklar!

Burcu Ergül

21 Mayıs 2019
2 min read

Spitzer Uzay Teleskopu, gökyüzüne 200 saatten fazla bakarak uzaydaki yolculuğu 13 milyar yıl sürüp Dünya’ya ulaşan “antik galaksiler”in ışığını topladı.

Bu antik galaksilerden bize gelen ışık, kaynağını o kadar uzun süre önce terk etmişti ki, görüntü üzerine çalışan araştırmacılar zamanda eski kozmik geçmişe dönmek durumunda kaldılar.

Araştırma ekibi, Spitzer verilerini kullanarak 135 tane uzak galaksiyi gözlemlediler ve büyük patlamadan 1 milyar yıl sonra oluşan ve ışığı bize 13 milyar yıl sonrasında ulaşabilen bu cisimlerin tahmin edilenden daha parlak olduğunu buldular. Bu 135 galaksi, özellikle hidrojen ve oksijen gibi galaktik gazlarla haşır neşir olan radyasyon tarafından yaratılan kızıl ötesi ışığın iki dalga boyunda parlaktı.

Antik Galaksiler - Eski Galaksi — Bir sanatçının bu illüstrasyonu, evrende oluşmuş ilk galaksilerden birinin nasıl görünebilecek olduğunu gösteriyor. Galaksi, büyük ölçüde opaktır ve net bir yapıya sahip değildir çünkü yüksek seviyede şiddetli yıldız oluşumu ve yıldız ölümü, yıldızlar arasındaki uzayı dolduran gazı aydınlatmaktadır. **Görsel telif:** © James Josephides (Swinburne Astronomy Productions)

Bu da galaksilerin yüksek derecede iyonlaştırıcı radyasyon yaydığını gösteriyor. Erken dönemdeki evrende, bu tarz radyasyon, bol miktardaki nötr hidrojene çarptığı zaman onu iyonlaştırdı, yüklü parçacıkları açığa çıkarttı ve ilk yıldız oluşumlarıyla örtüşen yeniden iyonlaştırma dönemini başlattı.

Evrenin kökenleri üzerine çalışan ve astronominin bir dalı olan gözlemsel kozmolojideki en büyük sorunlardan biri, erken evrende bütün hidrojeni etkileyen bu iyonlaşmış radyasyonu üreten şeyin ne olduğu gizemidir. Bu gözlemlenen antik galaksiler ise, araştırmacıların çalışmalarını doğru yönde ilerletmesine yardımcı olabilirler. Çünkü şu anda gözlemlediğimiz ışıkları, evrenin bugünkü nihai halini almaya başladığı dönemden hemen sonraki zamanlarda yol almaya başladı.

Spitzer - Derin Alan — Spitzer Teleskopu’ndan alınan derin alan görüntüsü ile Hubble Uzay Teleskopu’ndan alınan derin alan görüntüsünün birleştirilmiş hali. Çok soluk ve uzak galaksiler kırmızı ile yuvarlak içine alınmış, içlerinden bir tanesine de eklenen görüntüde dikkat çekilmiştir. (Görsel telif: © NASA/JPL-Caltech/ESA/Spitzer/P. Oesch/S. De Barros/ I.Labbe)

Bu yeni bulgular, evrenin bu ilk milyar yıllık dönemde nasıl evrimleştiği hakkında bize bir takım detayları veriyor. Ancak Spitzer’in ulaşabileceği en erken dönemlerde oluşmuş ilk yıldızları anlayabilmek için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor.

Araştırmayı yapan ekip, James Webb Teleskobu fırlatılıp kullanılmaya başladığında, bu olayın eksik parçaları ve evrenin kökeni ile ilgili diğer soruların yanıtlarını vereceğini düşünüyor.

Çeviri: Burcu Ergül

https://www.space.com/bright-galaxies-one-billions-years-old.html