Biz insanoğlu; geleceği öngörmeye, bunu açıklamaya, matematiksel denklemler oluşturup doğayı, evreni anlamaya çok hevesliyiz. İyi ki hevesliyiz, yoksa cahil cahil otur nereye kadar değil mi? Not: Bu yazımızın video versiyonunu aşağıdan izleyebilirsiniz. Ya da okumaya devam edebilirsiniz… Bilimde ve teknolojide bu ilerlememiz …
Temmuz, 2018
Haziran, 2018
- 25 Haziran
Fizik Okuyanlar İçin Kitap Önerileri
Fizik, tahmin edilebilenden çok daha geniş ve çok kompleks bir alandır ve bu kompleksliği en iyi anlamanın yolu sadece çalışmaktır. Ama çalışmak demek 10 saat oturup bir kitabı okumak değil, ilk önce adamakıllı bir kitap bulup her ince ayrıntısını anlayarak …
- 19 Haziran
Takyonlar Hakkında Kısa Bir Test!
Takyonlar, teorik fizikte kendine yer bulan hipotetik (varsayımsal) parçacıklardır. Gerçekte yokturlar ve hiçbir bilim insanı da var olduklarını düşünmez. Ancak, teorik hesaplamalarda olasılıkları belirlemek için kullanılmak üzere varsayılırlar. Daha detaylı bilgi için bu yazımızı okuyabilirsiniz. Aşağıdaki sorularda doğru olduğunu düşündüğünüz …
Mayıs, 2018
- 30 Mayıs
Açık Yıldız Kümesi Nedir?
Açık yıldız kümesi, aynı moleküler buluttan doğmuş sayıları binlerce olabilen ve birbirleri arasında zayıf kütle çekimsel etkileşim bulunan yıldız topluluklarıdır. Aynı moleküler bulutta oluştukları için yaşları ve kimyasal bileşenleri hemen hemen aynıdır. Bu sebeple yıldız evrimini anlama konusunda önemli bir rol …
- 22 Mayıs
Atomun Gerçek Boyutları
Etrafımızda gördüğümüz her şeyi; yıldızları, ağaçları, cıvıldayan kuşları hatta bizleri oluşturan şey, atom. Oldukça küçük bir madde parçası. Yalnızca bu kadar küçük olmakla kalmayıp, aynı zamanda oldukça ilginç özelliklere de sahip. Örneğin bir atomun nasıl olduğunu düşünebilmek için gerçek boyutlarında …
- 8 Mayıs
Asimov’un “Gecesiz Gezegeni” Gerçekten Var Olabilir Mi?
Asimov’un klasik bilim kurgu öyküsü “Nightfall- Karanlık Bir Dünya”, gecenin sadece 2049 yılda bir gerçekleştiği bir gezegende geçer. Şimdi bir bilim insanı, bir kara deliğin etrafında dönen yıldız çemberinden gelen ışıkla her tarafı aydınlatıldığı için gecenin hiç gelmediği bir gezegenin …
- 3 Mayıs
Işıktan Hızlı Gitmenin Aslında Birkaç Yolu Var
Albert Einstein, ışığın Evren’deki her yerde aynı hızda sehayat ettiğini ilk defa tahmin ettiğinde, esasında bir hız sınırı da koymuştu: Bu hız saniyede 299.792 kilometreydi. Yani her saniye Dünya’nın tamamını sekiz defa dolaşacak kadar hızlıydı. Ancak hikayenin tamamı bu değil. …
Mart, 2018
- 22 Mart
Maddenin Tam Zıddı: Antimadde
Antimadde, toplum tarafından ne olduğu tam anlaşılmamış bilimsel bir gerçektir. Bu nedenle sizler için inceleyip sadeleştirerek nedir, ne değildir, nasıl üretilir, ne işe yarar diye anlatmaya karar verdik: Antimadde; sizi, evlerinizi, Dünya’yı, galaksileri, kısacası evreni oluşturan bildiğimiz maddenin zıttı. Tam tersi elektrik yükü …
- 9 Mart
Einstein’ın Görelilik Kuramı (İzafiyet)
Görelilik kuramını anlamak için öncelikle göreliliğin ne olduğunun bilinmesi gerekir. Kısaca görelilik, var olabilmek ya da belirlenebilmek için, bağıntı yolu ile başka bir şeye bağlı olma durumudur. Gelin bir de bu kuramı ortaya atan 20. Yüzyılın en dahi bilim adamı …
Şubat, 2018
- 19 Şubat
Kara Delikler Etraflarındaki Her Şeyi Yutar Mı?
Popüler bilim zaman zaman bize öyle şeyler aşılıyor ki, kendi ile ters düşerek bilimsellikten uzak belirli kalıpları ezberlerimize yerleştiriyor. Bunlardan birisi ise hepimizin çok merak ettiği kara delikler ve onların çekim kuvveti konusunda. “Karadelikten ışık bile kaçamaz, her şeyi içine …
- 16 Şubat
Termodinamik Nedir?
Termodinamik, isminden de anlaşılacağı gibi ısı, sıcaklık ve bunların aktarımı ile ilgilenir. Kendi içerisindeki yasalar dizisiyle enerjinin bir konumdan başka bir konuma nasıl aktarıldığı ve işlemin gerçekleşme yönü hakkında bilgiler verir. Termodinamik evrenin temel yasasıdır ve ısı gibi enerji türlerinin …
- 9 Şubat
Yıldızların Uzaklıkları Nasıl Bulunur? (Paralaks Yöntemi)
Yıldızlar ile ilgili belgesel izlerken gözümüze takılan ilk şey genellikle yıldızların Dünya’ya olan uzaklıklarıdır. Peki, bu uzaklıkların (en azından belli bir noktaya kadar) nasıl hesaplandığını hiç merak ettiniz mi? Cevap basit bir lise geometrisinden ibaret. Evet, lise yıllarında bir çoğumuzun …
- 7 Şubat
Gezegenler ve Yıldızlar Neden Küre Şeklindedir?
Yalnızca gezegenler ve yıldızlar değil, evrende gördüğümüz birçok gök cismi; yıldızlar, gezegenler, kümeler, gökadalar ya küresel bir yapıya sahipler ya da çembersel bir şekilleri var. Peki neden evrende her şey bir küresel yapı oluşturmaya çalışıyor? Bunun ardında nasıl bir amaç …
- 3 Şubat
Görelilik ve Kuantum Fiziği Neden Birleştirilmeye Çalışılıyor?
Neden bu iki kuramı kendi hallerine bırakmıyoruz? Bırakalım da kuantum mekaniği en küçüğün ve görelilik kuramı en büyüğün fiziğini açıklamaya devam etsin. Neden bunları birleştirmeye çalışıp fizikçilerin bile zar zor anladığı, matematiğinin işin içinden çıkılmaz hale geldiği 10-11 boyutlu bir …
Ocak, 2018
- 20 Ocak
Temel Fizik – Basınç
Basınç bir yüzeye etkide bulunan dik kuvvetin, birim yüzey alanına düşen miktarıdır. Daha farklı bir ifade ile, bir yüzeye uyguladığınız kuvvetin dik bileşeninin, o yüzeye ne kadar dağılarak bir etki yaptığını ifade eder. Basınç, sıradan bir çivi çakma işleminden yıldız …
- 17 Ocak
Kuantum Harmonik Salıngacı
Eskiler hatırlar belki, büyüklerimizin evine gittiğimizde koca bir duvar saati bizi karşılamıştır. Bu duvar saatinin içindeki sarkaç saati saat yapan elemanın kendisidir. Konumuz saatlerin nasıl çalıştığı değil elbette ama, kuantum sarkaçlarını anlamada bize yardımcı olabilir mi? Kuantum sarkacına giriş yapmadan …
- 5 Ocak
Büyük Patlama (Big-Bang) Teorisi
Büyük patlama teorisi, yaklaşık 13.8 milyar yıl önce evrenin tek ve belirsiz bir hacme sahip bir noktadan (tekillikten) hızla genişleyerek bugünkü halini aldığını söyler. İlk andan itibaren evren bu tekil yoğunluktan genişlemeye başlamış, hızla devam eden genişme sürecinde zamanla atom …
Aralık, 2017
- 26 Aralık
Gök Mekaniği: “Eğrisel Hareket”in Kinematiği
Bundan bir önceki giriş yazımızda Kepler yasaları ve Newton’ın hareket kanunlarını vermiş, bunlardan yola çıkarak gök mekaniklerini elde edeceğimizi söylemiştik. Eğrisel hareket ile ilgili bu yazımız, matematik ağırlıklı ve sözelciler için giriş seviyesinin biraz üstündedir, bunu dikkate alarak okuyunuz. Bu yazıda …
- 14 Aralık
Yengeç Atarcası (Pulsarı)
1054 yılında Çinli astronomlar gökyüzünde büyük bir parlama gördüler ve bunu kaydettiler. Bu parlama öylesine büyüktü ki tam 23 gün boyunca gündüz dahi görülmüş, toplamda 642 gün boyunca gözlenmiştir. Bugün bunun bir süpernova patlaması olduğunu ve geriye neler bıraktığını biliyoruz. …
