Dış Uzay

Şubat, 2018

• 6 Şubat

  VY Canis Majoris Efsanesi

  

  Evet Canis Majoris çok büyüktür; çapı Güneş‘in yaklaşık 1.500 katı kadardır. Ancak, bu görülen büyüklüğü onu galaksimizin en muazzam yıldızı yapmaz. VY Canis Majoris’in, kütlesi (yani içerdiği madde miktarı, kabaca ağırlığı) sadece yaklaşık 18 Güneş kütlesine denk gelir. Çapıyla kütlesini …
• 3 Şubat

  En Parlak Yıldızlar 11: Antares

  

  Dünya göklerinin en parlak 15’inci yıldızı olan Antares, Akrep Takımyıldızı yönünde, özellikle yaz aylarında sarımsı parlak ışıltısıyla kolayca farkedilip diğer yıldızlardan ayırd edilebilir. İsminin kökeni Antik Yunan’dan gelir. Gökyüzünde sarımsı ışıltısı nedeniyle Mars’a benzetildiği için “Anti Ares” olarak adlandırılmıştır. Yunanca …
• 1 Şubat

  Messier 83 (M83) Galaksisi

  

  Üstteki Hubble teleskobu ile alınmış fotoğrafta, Nicolas Louis de Lacaille tarafından 1752 yılında keşfedilen ve Charles Messier’in ünlü “Messier Kataloğu”nda yer verdiği M83 Galaksisi’nin spiral kollarından birine yakından bir bakış görüyorsunuz. M83, bize sadece 15 milyon ışık yılı uzaklıktadır ve tıpkı gökadamız …
• 1 Şubat

  Yakınımızdaki Yıldızlar: Barnard Yıldızı

  

  Barnard Yıldızı, Centauri sisteminden sonra, sadece 6 ışık yılı uzaklığı ile bize en yakın ikinci yıldız ve önümüzdeki 10 bin yıl içinde bize en yakın yıldız haline geleceği düşünülüyor. Yılancı Takımyıldızı yönünde yer alan ve Güneş’e göre olan hareketi göz …

Ocak, 2018

• 30 Ocak

  Sen Sirius Olamazsın! (Gaia 1 Yıldız Kümesi)

  

  Amatör astronom Harald Kaiser, parlak bir yıldız olan Sirius’un ışıltısını maskeleyerek ilk kez ESA’nın Gaia görevinde keşfedilen ve nesiller boyu astronomlardan gizlenmeyi başaran bir yıldız kümesini görüntülemeyi başardı. Eğer kış aylarında gece gökyüzüne dikkatlice bakmış iseniz, Orion takımyıldızına yakın bir …
• 29 Ocak

  Gelecekteki Komşu Yıldızımız: Gliese 710

  

  Üstte yakışıklı bir fotoğrafını gördüğünüz, şu an bize 64 ışık yılı uzaktaki Gliese 710 yıldızı; yaklaşık 1.5 milyon yıl sonra Güneş’e en yakın yıldız olacak. Hatta gökbilim ölçüleriyle; neredeyse “burnumuzun dibine” kadar yaklaşacak diyebiliriz. Galaksimiz Samanyolu’nun bulunduğumuz bölgesinde ve sarmal …
• 17 Ocak

  En Uzun Süreli Değişen Yıldız Tutulması

  

  Öyle bir Dünya hayal edin ki, Güneş’iniz tam tutulmayla 69 yılda bir kaybolsun ve bu tutulma toplam üç buçuk yıl sürsün. Dünya’dan 10 bin ışık yılı uzaklıktaki henüz isimlendirilmeyen bir çift yıldız sisteminde gerçekleşen olayın bundan ibaret olduğunu söyleyebiliriz. Keşfedilen ve …
• 15 Ocak

  Yakınımızdaki Yıldızlar: Capella

  

  Dünya göğünde, çıplak gözle görülebilen en parlak 10. yıldızdır Capella. O kadar parlaktır ki, yaklaşık 42 ışık yılı uzakta yer almasına rağmen, büyük şehirlerde ışık kirliliği altında bile rahatlıkla görülebilir. Çıplak gözle gökyüzünde gördüğümüz birçok yıldız gibi, Capella da aslında …
• 9 Ocak

  Yakınımızdaki Yıldızlar: Epsilon Indi (Epsilon Hintli)

  

  Bize 11.8 ışık yılı uzaklığı ile kapı komşumuz olan yıldızlardan biridir Epsilon Indi. Ancak, geceleri çıplak gözle görülmesi mümkün olmadığı için bu kadar yakınımızda olmasına rağmen pek bilinmeyen bir yıldızdır. Dolayısıyla, hiçbir UFOcunun uyduruk hikayelerinde Epsilon Indi’den gelen uzaylı hikayeleri …
• 8 Ocak

  Samanyolu’nda Kaç Tane Kara Delik Var?

  

  Çoğumuz, galaksimiz Samanyolu’nun merkezdeki dev kütleli kara delik haricinde çok büyük sayıda kara deliğe ev sahipliği yaptığını bilmeyiz. Oysa şu bir gerçek ki; kara delikler de tıpkı yıldız ve gezegenler gibi Samanyolu içine dağılmış, olağan yürüngelerinde dolanan sıradan gökcisimleridir. Bir …
• 8 Ocak

  Yıldız İsimleri Ve Arapça

  

  Gece göğüne baktığınızda çıplak gözle görebildiğiniz parlak yıldızlara verilen isimlerinin birçoğu, köken olarak Arapça’dan gelmektedir. İslam’ın bilimde altın çağı olarak adlandırılan 700-1100 yılları arasında, kaybolmaya yüz tutmuş Antik Yunan kaynaklarını, müslüman devletlerin bilim insanları yeniden gün yüzüne çıkarıp kendi dillerine …
• 6 Ocak

  Yakınımızdaki Yıldızlar: Alpha Centauri Sistemi

  

  Alpha Centauri (Alfa Erboğa, Rigil Kentaurus), 4.37 ışık yılı, yani yaklaşık 40 trilyon kilometre uzaklığı ile Güneş sistemimize en yakın yıldız sistemidir. Gezegenimizin sadece Güney Yarımküresinden gözlemlenebilen bu yıldız sistemi, aynı zamanda Dünya göklerinin en parlak yıldızıdır. Üçlü bir sistem …
• 3 Ocak

  Yıldızların Hiç Görünmediği Bir Gökyüzü Olabilir Mi?

  

  Düşünün; tek bir yıldız yok, geceleri gökyüzü bomboş. Sadece Ay var, başka hiçbir şey görmüyorsunuz. Çoğumuz bu soruya, galaksimiz Samanyolu içinde 400 milyar civarı yıldız varken, gökyüzünün yıldızsız olması mümkün değil, diye cevap verecektir. Bu cevap büyük oranda doğru, ama …
• 1 Ocak

  Cüce Bir Galaksi: Sculptor (Heykeltraş) Galaksisi

  

  Galaksiler içerdikleri yıldız miktarına göre cüce ve dev galaksi olmak üzere ikiye ayrılırlar. Cüce galaksiler, Samanyolu gibi büyük boyutlu gökadaların içinde barındırdığı yıldız miktarının sadece %1 ila 5’i kadar yıldıza sahiptir. Zaten çoğu cüce gökada, büyük boyutlu başka bir galaksinin uydusu konumundadır. …

Aralık, 2017

• 31 Aralık

  Süper Kütleli Kara Delikler Ve Parçalanma

  

  Interstellar filmine konu olup ünlenen kara delikler akıllarımızdaki mevcut düşünceleri biraz sarsmış gibi görünüyor. Esasında fizikçiler için konu hala aynı durumda. Lakin popüler bilimde bazı düşünceler akıllarda öyle bir yer ediyor ki, bunlar net doğrularmış gibi ezberlerimize giriyor. Bunlardan birisi …
• 29 Aralık

  Yakınımızdaki Yıldızlar: Epsilon Eridani

  

  Bize en yakın yıldızlardan biri olan, yalnızca 10.5 ışık yılı uzaktaki Epsilon Eridani, kendisi ve çevresindeki gezegenleri ile, Güneş Sistemi’ne oldukça benzerlik gösteriyor. Yıldız, ülkemizde özellikle kış aylarında Orion Takımyıldızı yönünde rahatlıkla seçilebilir. 6.2 kadir parlaklığı ile, ancak çok keskin …
• 29 Aralık

  Süper Dev Yıldız: Eta Carinae

  

  Eta Carinae (Eta Karina şeklinde okunur), Samanyolu‘ndaki en parlak ve büyük kütleli yıldızlardan biri. Bizden 7.500 ışık yılı kadar uzakta yer alan bu yıldız, Güneş’ten en az 150 kat daha fazla kütleye(1) sahip. Üstteki Hubble Uzay Teleskobu tarafından alınan fotoğrafta, …
• 22 Aralık

  Galaksi Birleşmesi: Gökadalar Birleşir Mi, Çarpışır Mı?

  

  Galaksi birleşmesi, evrenin sıradan, her yerinde rastlanan ve aralıksız süren olaylarından biridir. Üstte yer alan fotoğrafta “Anten Gökadası” olarak bilinen, aslında NGC 4038 ve NGC 4039 adlı iki galaksinin birleşme süreci ortasındaki halini görüyorsunuz. Fotoğrafta gördüğünüz iki büyük sarı bölge, …
• 19 Aralık

  Messier 67 (M67) Açık Yıldız Kümesi

  

  Bizden yaklaşık 2.700 ışık yılı uzakta yer alan bu “yaşlı” yıldız kümesi, yaklaşık 500 yıldızın 4 milyar yıl önce aynı bulutsu (nebula) içinde benzer zamanlarda doğmasıyla oluşmuş. Güneşimiz de gençlik günlerinde böylesi bir açık yıldız kümesinin üyesiydi. Küme, 1700’lü yılların sonunda Alman …