Dış Uzay

Mart, 2018

• 15 Mart

  NGC 1015: Sarmallar ve Süpernovalar

  

  Hubble’dan gelen üstteki nefes kesici görüntü, Dünya’dan yaklaşık 118 milyon ışık yılı uzaklıktaki Balina (Cetus) Takımyıldızının içerisinde yer almakta olan NGC 1015 adlı görkemli gökadayı gösteriyor. Bu görüntüde; NGC 1015’in yüzünü, güzel simetrik sarmal kolları ile ışıl ışıl bir çarkıfelek …

Şubat, 2018

• 27 Şubat

  Spagetti Bulutsusu (Simeis 147)

  

  Üstte görmüş olduğunuz Spagetti Bulutsusu, bizden yaklaşık 3.000 ışık yılı uzaklıktaki ölü bir yıldızın kalıntısı, yani, bir süpernova artığıdır. Süpernovalar, Güneş’den onlarca kat büyük yıldızların ömürlerinin sonuna gelip yakıtları tükendiğinde, kendi içlerine çok büyük bir hızla çökmesi sonucu meydana gelen muazzam …
• 21 Şubat

  Messier 66 (M66) Galaksisi

  

  Messier 66, M66, ya da diğer adıyla NGC 3627 olarak da bilinen ve galaksimiz Samanyolu gibi sarmal bir yapıya sahip olan bu güzel gökada, Aslan (Leo) takımyıldızı yönünde, bize yaklaşık 36 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunur. 1780 yılında Charles Messier …
• 21 Şubat

  Evrendeki Gökada (Galaksi) Sayısı Ne Kadar?

  

  Gökbilimciler görebildiğimiz evrendeki galaksi sayısından bahsederken, genelde 300 milyar gibi bir sayı verirler. Bu da yanıltıcı biçimde evrende 300 milyar galaksi olduğu sanrısı yaratıyor. Oysa gökbilimciler bu rakamı verirken, “Samanyolu” veya “Andromeda” gibi büyük galaksileri kastediyorlar. Cüce galaksi olarak nitelenen …
• 21 Şubat

  “Çok İlginç Bir Nesne”: NGC 5189

  

  Yukarıdaki fotoğrafta gördüğünüz bu muhteşem oluşum, IC 4274 ya da NGC 5189 isimleriyle bilinen bir gezegenimsi bulutsu. Gezegenimsi bulutsuların, eski zamanlarda büyütme gücü düşük teleskoplarla gözlemlendiğinde gezegenlere benzer şekilde göründükleri için bu şekilde adlandırıldıklarını da tekrar hatırlatalım. Orta sınıf bir …
• 9 Şubat

  Yıldızların Uzaklıkları Nasıl Bulunur? (Paralaks Yöntemi)

  

  Yıldızlar ile ilgili belgesel izlerken gözümüze takılan ilk şey genellikle yıldızların Dünya’ya olan uzaklıklarıdır. Peki, bu uzaklıkların (en azından belli bir noktaya kadar) nasıl hesaplandığını hiç merak ettiniz mi? Cevap basit bir lise geometrisinden ibaret. Evet, lise yıllarında bir çoğumuzun …
• 6 Şubat

  VY Canis Majoris Efsanesi

  

  Evet Canis Majoris çok büyüktür; çapı Güneş‘in yaklaşık 1.500 katı kadardır. Ancak, bu görülen büyüklüğü onu galaksimizin en muazzam yıldızı yapmaz. VY Canis Majoris’in, kütlesi (yani içerdiği madde miktarı, kabaca ağırlığı) sadece yaklaşık 18 Güneş kütlesine denk gelir. Çapıyla kütlesini …
• 3 Şubat

  En Parlak Yıldızlar 11: Antares

  

  Dünya göklerinin en parlak 15’inci yıldızı olan Antares, Akrep Takımyıldızı yönünde, özellikle yaz aylarında sarımsı parlak ışıltısıyla kolayca farkedilip diğer yıldızlardan ayırd edilebilir. İsminin kökeni Antik Yunan’dan gelir. Gökyüzünde sarımsı ışıltısı nedeniyle Mars’a benzetildiği için “Anti Ares” olarak adlandırılmıştır. Yunanca …
• 1 Şubat

  Messier 83 (M83) Galaksisi

  

  Üstteki Hubble teleskobu ile alınmış fotoğrafta, Nicolas Louis de Lacaille tarafından 1752 yılında keşfedilen ve Charles Messier’in ünlü “Messier Kataloğu”nda yer verdiği M83 Galaksisi’nin spiral kollarından birine yakından bir bakış görüyorsunuz. M83, bize sadece 15 milyon ışık yılı uzaklıktadır ve tıpkı gökadamız …
• 1 Şubat

  Yakınımızdaki Yıldızlar: Barnard Yıldızı

  

  Barnard Yıldızı, Centauri sisteminden sonra, sadece 6 ışık yılı uzaklığı ile bize en yakın ikinci yıldız ve önümüzdeki 10 bin yıl içinde bize en yakın yıldız haline geleceği düşünülüyor. Yılancı Takımyıldızı yönünde yer alan ve Güneş’e göre olan hareketi göz …

Ocak, 2018

• 30 Ocak

  Sen Sirius Olamazsın! (Gaia 1 Yıldız Kümesi)

  

  Amatör astronom Harald Kaiser, parlak bir yıldız olan Sirius’un ışıltısını maskeleyerek ilk kez ESA’nın Gaia görevinde keşfedilen ve nesiller boyu astronomlardan gizlenmeyi başaran bir yıldız kümesini görüntülemeyi başardı. Eğer kış aylarında gece gökyüzüne dikkatlice bakmış iseniz, Orion takımyıldızına yakın bir …
• 29 Ocak

  Gelecekteki Komşu Yıldızımız: Gliese 710

  

  Üstte yakışıklı bir fotoğrafını gördüğünüz, şu an bize 64 ışık yılı uzaktaki Gliese 710 yıldızı; yaklaşık 1.5 milyon yıl sonra Güneş’e en yakın yıldız olacak. Hatta gökbilim ölçüleriyle; neredeyse “burnumuzun dibine” kadar yaklaşacak diyebiliriz. Galaksimiz Samanyolu’nun bulunduğumuz bölgesinde ve sarmal …
• 17 Ocak

  En Uzun Süreli Değişen Yıldız Tutulması

  

  Öyle bir Dünya hayal edin ki, Güneş’iniz tam tutulmayla 69 yılda bir kaybolsun ve bu tutulma toplam üç buçuk yıl sürsün. Dünya’dan 10 bin ışık yılı uzaklıktaki henüz isimlendirilmeyen bir çift yıldız sisteminde gerçekleşen olayın bundan ibaret olduğunu söyleyebiliriz. Keşfedilen ve …
• 15 Ocak

  Yakınımızdaki Yıldızlar: Capella

  

  Dünya göğünde, çıplak gözle görülebilen en parlak 10. yıldızdır Capella. O kadar parlaktır ki, yaklaşık 42 ışık yılı uzakta yer almasına rağmen, büyük şehirlerde ışık kirliliği altında bile rahatlıkla görülebilir. Çıplak gözle gökyüzünde gördüğümüz birçok yıldız gibi, Capella da aslında …
• 9 Ocak

  Yakınımızdaki Yıldızlar: Epsilon Indi (Epsilon Hintli)

  

  Bize 11.8 ışık yılı uzaklığı ile kapı komşumuz olan yıldızlardan biridir Epsilon Indi. Ancak, geceleri çıplak gözle görülmesi mümkün olmadığı için bu kadar yakınımızda olmasına rağmen pek bilinmeyen bir yıldızdır. Dolayısıyla, hiçbir UFOcunun uyduruk hikayelerinde Epsilon Indi’den gelen uzaylı hikayeleri …
• 8 Ocak

  Samanyolu’nda Kaç Tane Kara Delik Var?

  

  Çoğumuz, galaksimiz Samanyolu’nun merkezdeki dev kütleli kara delik haricinde çok büyük sayıda kara deliğe ev sahipliği yaptığını bilmeyiz. Oysa şu bir gerçek ki; kara delikler de tıpkı yıldız ve gezegenler gibi Samanyolu içine dağılmış, olağan yürüngelerinde dolanan sıradan gökcisimleridir. Bir …
• 8 Ocak

  Yıldız İsimleri Ve Arapça

  

  Gece göğüne baktığınızda çıplak gözle görebildiğiniz parlak yıldızlara verilen isimlerinin birçoğu, köken olarak Arapça’dan gelmektedir. İslam’ın bilimde altın çağı olarak adlandırılan 700-1100 yılları arasında, kaybolmaya yüz tutmuş Antik Yunan kaynaklarını, müslüman devletlerin bilim insanları yeniden gün yüzüne çıkarıp kendi dillerine …
• 6 Ocak

  Yakınımızdaki Yıldızlar: Alpha Centauri Sistemi

  

  Alpha Centauri (Alfa Erboğa, Rigil Kentaurus), 4.37 ışık yılı, yani yaklaşık 40 trilyon kilometre uzaklığı ile Güneş sistemimize en yakın yıldız sistemidir. Gezegenimizin sadece Güney Yarımküresinden gözlemlenebilen bu yıldız sistemi, aynı zamanda Dünya göklerinin en parlak yıldızıdır. Üçlü bir sistem …
• 3 Ocak

  Yıldızların Hiç Görünmediği Bir Gökyüzü Olabilir Mi?

  

  Düşünün; tek bir yıldız yok, geceleri gökyüzü bomboş. Sadece Ay var, başka hiçbir şey görmüyorsunuz. Çoğumuz bu soruya, galaksimiz Samanyolu içinde 400 milyar civarı yıldız varken, gökyüzünün yıldızsız olması mümkün değil, diye cevap verecektir. Bu cevap büyük oranda doğru, ama …