Hemen hepiniz, küre Dünya’nın şeklinin kusursuz bir küre değil, “geoid” denilen yukarıdan bastırılmış, yanlardan şişkin bir biçim olduğunu ilk ve ortaokul ders kitaplarında ve bilimum belgesellerde gördünüz, duydunuz, öğrendiniz. Buraya kadar herşey tamam. Son dönemlerde ise, internetin yaygınlaşması sayesinde insanlar …
Ocak, 2018
Kasım, 2017
- 27 Kasım
Dünya’nın İkinci Bir Uydusu Olabilir Mi?
Süt Kardeşler filmindeki ünlü repliği hatırlarsınız; “Gulyabani diye birşey yoktur! Ama olabilir de”. Bu arada hatırlatalım; Türkiye’de yaşayıp da Süt Kardeşler’i izlememiş olanlar, bilimkurgu seviyorum deyip de Star Trek dizilerine burun kıvıranlar bizden değildir. Hatta dombilidir. Neyse, konumuza dönelim. Dünya’nın uydusu …
Mayıs, 2017
- 27 Mayıs
Yere Eş Zamanlı Yörüngenin Hukuki Niteliği
Uyduların sonsuz sayıdaki yörüngelerinden ancak belirli bir irtifada bulunanı, yeryüzündeki herhangi bir noktaya göre pozisyonu sürekli sabit kalmaktadır. Bu yörünge ekvator düzlemi üzerinde dairesel ve üzerindeki uydu hızının, Dünya‘nın kendi ekseni etrafındaki açısal hızına eşit olduğu özel ve tek bir …
- 12 Mayıs
Dünya Uzaydan Mavi Bilye Gibi Mi Görünüyor?
Şimdiye kadar uzaydan çekilmiş yüzlerce Dünya fotoğrafı görmüşsünüzdür. Bu fotoğrafların hemen tümünde gezegenimiz masmavi bir bilye olarak görünüyor. Peki eğer, siz uzaya çıkıp gezegenimize baksaydınız, böylesi bir mavi bilye görüntüsü mü görecektiniz? Aslında cevap hem evet, hem de hayır! Öncelikle şunu bilmeniz gerekiyor: Dünya’nın …
Mart, 2017
- 12 Mart
Auroralar ve ISINGLASS Uyduları
NASA, auroraları araştırmak üzere tasarladığı 5 uzay aracından ilkini 22 Şubat 2017 sabahı Alaska’dan Uzaya fırlattı. Yaklaşık 360 km yüksekliğe fırlatılan ve “ISINGLASS” adı verilen uzay aracı Kuzey Kutbu’nda oluşan ışık gösterilerinin sırlarını araştıracak. Peki bu aurora nedir ve nasıl oluşur? …
Ekim, 2016
- 31 Ekim
Doğal Afet Sayısı Artıyor Mu?
Komplo teorisyenlerinin en sevdiği şeylerden biri, son yıllarda küresel çapta felaketlerin arttığını dile getirmek. Oysa, volkan patlamaları ve depremler de dahil olmak üzere, yaşanan felaketler orta ve uzun vadede artış göstermemiştir. Dünyamız ve üzerinde gerçekleşen yıkıcı felaketler milyonlarca yıldır olduğu …
Ağustos, 2016
- 31 Ağustos
Bebek Dünya’da Ay Doğumu
Bundan yaklaşık 4.5 milyar yıl önce, yaklaşık Mars büyüklüğünde bir gezegenin bize çarpması sonucu oluştuğu düşünülen Ay, bebek Dünya’ya şimdi olduğundan 17 kat daha yakın, sadece 22.500 km uzağımızda yer alıyordu. Yüzeyinin bir kısmı hala lavlarla kaplı olan uydumuz Ay, …
Haziran, 2016
- 14 Haziran
Kartopu Dünya
Bazı bilim insanlarına göre, gezegenimiz günümüzden yaklaşık 650 milyon yıl kadar önce tamamen buzla kaplanmıştı. Ortalama dört km kalınlığındaki bu buz tabakası, okyanuslar dahil olmak üzere yeryüzünün tamamını örterek Güneş ışığını büyük oranda yansıtıyor ve zaten soğuk olan yeryüzünün daha da soğumasına …
Mayıs, 2016
- 27 Mayıs
Kütle Çekim Kilidi (Tidal Locking)… Nasıl Oluyor Da Oluyor?
Yalın ifadesi: Bir gök cisminin kendi etrafında dönüş hızı ile, uydusu olduğu gezegen veya yıldızın çevresideki dönüş hızının eşit olması durumu. Böyle olunca, gök cismi çevresinde döndüğü “daha büyük kütleli” cisme sürekli aynı yüzü bakacak şekilde dolanıyor. Bu terim (ve …
- 19 Mayıs
Burçlar Işığı
Eğer dikkatli bir gözlemciyseniz, çok karanlık bir yerde Güneş batıp alacakaranlık bastırdığında ufuktan gökyüzüne uzanan belli belirsiz bir aydınlık şerit görebilirsiniz. Bu aydınlık, “burçlar ışığı” olarak isimlendiriliyor. Burçlar ışığı, gezegenimizin yörünge düzleminde bulunan toz parçacıklarının Güneş tarafından aydınlatılmasıyla meydana gelir. …
Nisan, 2016
- 21 Nisan
Evrendeki Adres Tarifimiz
Olası Dünya dışı uygarlık bizi kolayca bulsun diye adres tarifimiz, 70’lerde uzaya gönderilen ve şu anda Güneş Sistemi’nin dış sınırlarına ulaşmış olan Pioneer’ın üzerindeki plakada üstte gördüğünüz biçimde tarif edilir. Ama bu Samanyolu’ndaki görece yakın uygarlıklara yerimizi göstermek için yapılmış …
- 16 Nisan
Dünya’nın Bulutluluk Haritası
Uzay uçuşları başladığından bu yana yeryüzü uzaydan sürekli gözlendi ve genellikle yer bulutlar altındaydı. Bu gözlemlere dayanarak yapılan bazı çalışmalarda yüzeyin %67’sinin bulutlarla kaplı olduğu ortaya kondu. Bir başka çalışmada yüzeyin %10’nun herhangi bir anda bulutsuz olduğu ileri sürüldü. Bulutluluk …
Mart, 2016
- 30 Mart
Uzay Nerede Başlıyor? Sınır Meselesi ve Hukuki Bakış
Uzay nerede başlıyor? 1966 yılında Fransa, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na “Uluslararası hukukta uzayın nasıl tanımlanacağı ve sınırlandırılacağı” hakkında bir önerge sundu. BM nezdinde teşekkül ettirilmiş olan UNCOPUOS (United Nations Committee on the Peaceful Uses of Outer Space)’un alt birimlerinden HUKUK ALT …
- 18 Mart
Kaçış Hızı: Uzaya Nasıl Çıkarız?
Her gök cismi, her yıldız, her gezegen veya her asteroit, hatta her insan kütlesi oranında diğer cisimleri kendi üzerine çeker. Kütle çekim denilen bu güç, çeken cismin kütlesi ile doğru orantılı olarak artar. Gezegen ve yıldızların bu çekim güçlerinden kurtulabilmek …
Aralık, 2015
- 22 Aralık
Uzay Çöplüğü ve Büyüyen Sorunlar
Dünya’nın çevresi, son 60 yılda uzaya gönderdiğimiz binlerce yapay uydu ve bunların ortalığa dağılmış milyonlarca parçasıyla kaplıdır. Gezegenimizden binlerce kilometre uzaklığa kadar yayılan bu “uzay çöplüğü” şu an için büyük tehlike arzetmiyor olsa da, çöp miktarı arttıkça insan hayatı için …
Eylül, 2015
- 20 Eylül
İnfografik: Dünya
Eğitim materyali olarak tasarlanmıştır. Görüş, öneri ve fikirleriniz için bize ulaşabilirsiniz. Fotoğrafa tıkladığınızda büyük hali açılır (boyut 9 mb). Ögetay Kayalı Daha fazla okumalısınız Dünya’nın Hareket Hızı Ne Kadar? İnsanoğlu olarak yeryüzünde hareketsiz durduğumuza inanmak çok kolaydır. Bununla birlikte çevremizde de …
Ağustos, 2015
- 10 Ağustos
Evrende Sayıca Fazla Bulunan Gök Cisimleri
Eğer asteroidleri hesaba katmazsak, hazırladığımız üstteki görselde gördükleriniz, evrende en bol bulabileceğiniz gökcisimleridir. Üstteki görselde orantılı büyüklükleriyle karşınızda olan bu gökcisimlerinin arasında en fazla rastlayabileceğiniz obje, Dünya ve ona yakın büyüklüklerdeki kayaç yapılı gezegenler. Daha sonra sırasıyla gaz devi olarak …
Temmuz, 2015
- 30 Temmuz
Garip Ama Gerçek: Dünya Yuvarlak Değildir!
Uzaydan çekilen sayısız fotoğraflar bize Dünya’nın yuvarlak olduğunu gösterir. Astronotlar dünyamızı mavi misket olarak isimlendirmişti ancak ne yazık ki kandırıldığımız görülmektedir. Gerçek şu ki dünya tam olarak mükemmel biçimde yuvarlak değildir. Not: Bu arada, yukarıdaki görsele bakıp aldanmayın, o görsel, …
- 22 Temmuz
NASA’dan Yeni “Mavi Bilye”
“Mavi Bilye” adıyla anılan ve 1972 yılında Apollo programı sırasında çekilmiş olan fotoğrafı çoğunuz bilir. Zamanla gezegenimizin en ünlü görüntüsü haline dönüşen bu fotoğrafın günümüz versiyonu NASA tarafından Deep Space Climate Observatory uydusu kullanılarak 43 yıl sonra yeniden çekildi. Üstteki kapak fotoğrafında, …
