Kepler Yasaları‘ndan da bildiğimiz üzere gezegenler eliptik yörüngelerde dolanırlar. Aslında yalnızca gezegenler değil, çift yıldız sistemlerindeki yıldızlar da birbirleri etrafında eliptik yörüngelerde dolanırlar.

Bunlar bazen çembere çok yakın da olsa, bir elips şeklinde yörüngeye sahiptir.

Hatta gezegenlerimizin sahip olduğu eliptik yörüngelerin basıklıkları da farklıdır. Yani bazısı daha çembersel iken, diğeri daha eliptik bir yörüngeye sahip olabilir. Hatta ve hatta bu şekil zamanla daha basık zamanla daha çembersel de olabiliyor. Yani aynı gök cismi bazen daha çembersel bir yörüngeye sahip olabiliyor. Peki bu neden böyledir? Neden tam olarak çembersel değil de eliptik bir yörünge üzerinde yol alırlar? Neden basıklıkları zamanla değişir?

Eliptik
Resimde e, basıklık değeridir.

 

Resimde verilen “e” değeri basıklık (eccentricity) ifade eder. e=0 ise çember, 0<e<1 ise elips, e=1 ise parabol, e>1 ise hiperboldür.

Bu sorunun en yalın cevabı “hız”dır. Bir gezegen, yıldızının etrafında ne kadar büyük bir hızla dolanıyorsa yörüngesi de o kadar basıktır. Bunun en güzel örneği açık yörüngeli kuyruklu yıldızlardır.

Makalenin devamını rasyonalist.org sitesindeki bu linkten okuyabilirsiniz.