Tag Archives: momentum

Aralık, 2018

6 Aralık
Compton Saçılması

Çok yüksek enerjili fotonların bir atom ile etkileşime girdiği zaman belirli açılarla saçılması olayına Compton saçılması (veya Compton Olayı) denir. Fotonları sadece dalga olarak açıklayamayacağımızı, parçacık olarak da düşünmemiz gerektiğini gösteren olaylardan biridir ve Yüksek Enerji Astrofiziğinde önemli bir yeri vardır. Klasik elektromanyetik teoride (Thompson saçılması) saçılan ışınların dalga boylarının başlangıçta …

23 Ocak
Kütle Çekimsel Sapan Etkisi

“Gravitational slingshot effect”, Türkçeye çevrilmiş haliyle “kütle çekimsel sapan etkisi” olayını açıklayan neredeyse hiçbir Türkçe kaynak yok. Özellikle gözlemci çerçevesi, momentum, etki tepki, vektör gibi konuları açıklamadan ifade ettiği için bunları açıklamaya çalıştık. Kaynağı sonda belirtmek yerine, burada belirtmek istiyoruz, planetary.org sitesinden David Shortt’a ait. Bir uzay aracını başka bir …

27 Kasım
Dünya’nın İkinci Bir Uydusu Olabilir Mi?

Süt Kardeşler filmindeki ünlü repliği hatırlarsınız; “Gulyabani diye birşey yoktur! Ama olabilir de”. Bu arada hatırlatalım; Türkiye’de yaşayıp da Süt Kardeşler’i izlememiş olanlar, bilimkurgu seviyorum deyip de Star Trek dizilerine burun kıvıranlar bizden değildir. Hatta dombilidir. Neyse, konumuza dönelim. Dünya’nın uydusu Ay, Güneş Sistemi içinde gezegeninin kütlesine oranla (Plüton ve Charon …

27 Mayıs
Kütle Çekim Kilidi (Tidal Locking)… Nasıl Oluyor Da Oluyor?

Yalın ifadesi: Bir gök cisminin kendi etrafında dönüş hızı ile, uydusu olduğu gezegen veya yıldızın çevresideki dönüş hızının eşit olması durumu. Böyle olunca, gök cismi çevresinde döndüğü “daha büyük kütleli” cisme sürekli aynı yüzü bakacak şekilde dolanıyor. Bu terim (ve durum) birçok yerde karşımıza çıkıyor: Dünya-Ay, Satürn-Titan ve Güneş sistemi …

20 Mart
Karanlık Madde Nedir?

Karanlık madde, adı itibarıyla karanlık bir şey. Aslında pek karanlık değil ama, biraz da Amerikan kültürü gereği bu isimle anılıyor. Tuhaf ve Türk basınına göre, gördükleri her şeyde şaşkınlığa düşen Amerikalı gök bilimciler, tanımlayamadıkları bir şeyle karşılaştıklarında; hemen ona “dark”, yani “karanlık” sıfatını eklemeyi pek seviyorlar. Ondan öyle, yoksa karanlık …

3 Mayıs
Özel Görelilik 6: Kütlenin ve Momentumun Göreliliği

Kütle konsepti, fizikte her zaman en önemli konulardan biri olmuştur. Fakat günümüze yaklaşıp, fizikte ilerledikçe önemi daha da artmıştır. Bu konuda ilk ciddi çalışmaları yapan Galileo ve Newton’a göre kütle, maddenin dışarıdan gelen tepkilere gösterdiği bir hareket direncini simgeler. Newton kütleyi momentum ve güç vektörlerini tanımlamak için kullanmıştır. Kütlenin momentumu (P)’nin …