Bütün sarmal gökadaların, birden fazla spiral kolu mu olmalıdır? Eğer öyle ise, NGC 4725’te neden tek bir kol var?

Tabii ki hayır. Tıpkı gördüğünüz NGC 4725 galaksisi gibi “tek kollu” istisnalar vardır. Bu galaksi, merkezden çıkan tek bir kolun tüm galaksiyi çepeçevre sardığı, nadir görülen bir spiral galaksi yapısı sunar.

Bizden yaklaşık 40 milyon ışık yılı uzaklıktaki NGC 4725, galaksimiz Samanyolu‘ndan biraz daha küçük, yerel galaksi grubumuzun üçüncü büyük üyesi olan Üçgen Galaksisi ile benzer boyutlarda olduğu düşünülen bir evren adasıdır. Boyutu düşünüldüğünde, gökadanın 50-60 milyarın üzerinde yıldıza ev sahipliği yaptığını söylememiz yanlış olmaz.

Kızılötesi fotoğrafları incelendiğinde, aslında merkezinde tıpkı bizim galaksimizde olduğu gibi bir çubuk yapısı olduğunu görebiliyoruz. Ayrıca yine, merkezi çevreleyen tek sarmal kol üzerinde çok yoğun yıldız oluşumu gerçekleştiği de rahatlıkla görülebiliyor.

NGC_4725
NGC 4725’in Spitzer Uzay Teleskobu ile alınmış olan kızılötesi dalga boyundaki görüntüsü.

 

Galaksinin ilginç bir özelliği de, dış kısmını çepeçevre saran tozlu bir halka. Fotoğrafta bu halka da açık biçimde görülebiliyor. Tabii, bu toz halkası da çok sayıda yıldız içeriyor ancak, görece seyrek bir düzleme yayılmış yaşlı ve soluk yıldızlar oldukları için seçilebilmeleri güç.

En üstteki harika fotoğraf, Japonya’ya ait Subaru Teleskobu tarafından çekilmiş görüntülerin, amatör astronom Robert Gendler tarafından işlenmesiyle oluşturulmuş.

Zafer Emecan