1 Şubat 2003 tarihinde uzay mekiği ColumbIa, uzayda iki haftadan fazla vakit geçirdikten sonra Dünya’ya dönerken atmosferde yanarak parçalara ayrıldı.

Kaza sırasında mekikte yedi astronot bulunuyordu: kumandan Rick Husband, yükleme kumandanı MIchael Anderson, görev uzmanları David Brown, Kalpana Chawla, Laurel Clark, WIllIam McCool ve pilot Ilan Ramon. Ve maalesef bu yedi astronotun hepsi kazada hayatlarını kaybetti.

Bu mekik kazası, NASA tarihinde 1986 yılında yaşanan Challenger mekik kazasından sonra yaşanan ikinci felaketti. Columbia’nın 28. görevi olan STS-107’nin fırlatılışı esnasında mekiğin dış kısmında bulunan yalıtım köpüğünün bir kısmı koparak yörünge aracının sol kanadında kaldı. Benzer bir parça kopması daha önceki görevlerde de gerçekleşmişti ve bu kopmaların meydana getirdiği hasarlar, çok küçük hasarlardan neredeyse felakete yol açabilecek hasarlar arasında sıralanıyordu.

Kazada hayatlarını kaybeden Columbia mürettebatı.

 

Ancak bazı mühendisler Columbia’nın bu görevinde yaşanan hasarın çok daha ciddi olabileceğinden şüpheleniyordu. Atmosfere girişten önce NASA, inceleme yapmayı sınırlandırdı çünkü eğer böyle bir hasarın olduğu doğrulansaydı ekibin bunu tamir etme imkanı yoktu. Columbia atmosfere girdiğinde bu hasar, sıcak atmosferik gazların ısı kalkanına girmesine ve iç kanat yapısına zarar vermesiyle mekiğin dengesiz hale gelerek parçalanmasına sebep oldu.

Felaketten sonra uzay mekiği programı aynı Challeger faciasından sonra olduğu gibi iki yıl boyunca askıya alındı. Uluslararası Uzay İstasyonu’nun inşası bu sırada beklemedeydi ve STS-114 ile mürettebatlı uçuş olan STS-121 onay alana kadar istasyon tamamen Rus Uzay Ajansı‘na bel bağladı.

Kazadan sonra NASA, mekiğin termal koruma sisteminin kalkışa ne kadar dayandığını belirleyebilmek için yapılacak olan eksiksiz bir yörünge denetimi ile tamir edilemeyecek bir hasar tespit edildiğinde devreye sokulacak bir kurtarma programı da dahil birçok teknik ve organizasyonel değişiklikler yaptı. Hubble Uzay Teleskop’unun tamiri için yapılan son bir görevi takip eden diğer tüm mekik uçuşları sadece Uluslararası Uzay Istasyonu’na yapıldı

Hazırlayan: Burcu Ergül Emecan
Kaynak: https://www.space.com/39251-on-this-day-in-space.html