Bizden sadece 15.8 ışık yılı uzakta yer alan Groombridge 1618, Güneş’in yakın çevresinde yer alan kapı komşumuz diyebileceğimiz yıldızlardan biridir.

Groombridge 1618 yıldızı, 1838 yılında astronom Stephen Groombridge tarafından keşfedilmiş ve kataloglanmıştır.

Ufocular çıplak gözle göremedikleri yıldızlardan, bilgisiz insanlar oldukları sebebiyle haberdar olmadıkları için, biliyorsunuz bütün uzaylılar Sirius‘tan, Pleiades’ten ya da Alpha Centauri‘den gelir. Goombridge 1618’den gelen uzaylılar safsatalarının henüz uydurulmama sebebi; ufocuların hala yanıbaşımızdaki bu yaşam için çok uygun yıldızdan haberdar olmayışları. Bir de, çıplak gözle görünmediği, adı da havalı olmadığı için hikayelerde Sirius kadar ilgi çekici bulunmuyor sanırız.

Yapısı

Güneş’in kütlece %67’si, çap olarak ise yaklaşık %60’ı boyutlarında olan bu yıldız, anakol yıldızlarının tayflarına göre sınıflandırıldırıldığı sisteme göre K tayf sınıfı bir turuncu cüce olarak nitelenir. Aslında, K sınıfı yıldızların en düşük kütleye sahip olanlarından biridir de diyebiliriz. Eğer kütlesi biraz daha az olsaydı, Groombridge 1618’i bir M tayf sınıfı Kırmızı Cüce olarak sınıflandırmamız gerekecekti.

Groombridge 1618Yanda teleskopla alınmış gerçek bir fotoğrafını gördüğünüz bu yıldız kütle ve boyut olarak bizim güneşimizin yarısından büyük olmasına rağmen, yaydığı ışınım ve enerji miktarı Güneş’in yarısı değil, yalnızca %15’i kadardır.

Turuncu cüce K sınıfı yıldızlar, her ne kadar kendilerinden daha küçük olan kırmızı cüce yıldızlardan çok daha parlak olsalar da, Güneş ile orantıladığımızda oldukça sönüktürler. Bunun sebebi, kütlelerin küçüklüğü nedeniyle yüzey ısılarının da az oluşu. Ayrıca çap olarak da küçük oldukları için birim alana yaydıkları enerji düşüktür. (Daha fazla bilgi için şu ayrıntılı makalemize bakabilirsiniz) Burada anlattığımız Grombridge 1618’in yüzey ısısı da 5.200 santigrat derecelik yüzey ısısına sahip olan Güneş’e göre oldukça düşük, sadece yaklaşık 3.700 santigrat derecedir.

Olası Yaşam

K sınıfı yıldızlar, gelişkin yaşam için gerekli şartları ve enerjiyi uygun düzeyde sağlayabilmesiyle bilinen, dost canlısı yıldızlardır.

Groombridge 1618’in, yaşam kuşağı (habitable zone) olarak tanımladığımız; “suyun gezegen yüzeyinde sıvı halde kalmasına izin veren” yörünge uzaklığı, yaklaşık 32 milyon ila 55 milyon km‘ler arasında değişir. Yani, yıldıza 32-55 milyon km aralığındaki bir mesafede dolanan olası “uygun şartlara sahip” karasal gezegenlerin yüzeyinde su sıvı halde barınabilir. Gezegenimize hayat veren Güneş için bu “yaşam kuşağı”, yaklaşık olarak 110-260 milyon km aralığında değişiyor. Kıyas yapmanız için söyleyelim; Dünya Güneş’in yaşam kuşağının iç kısmına yakın, yıldızına yaklaşık 150 milyon km uzakta bir yörüngede yer alır.

Yapılan gözlemler, yıldızın çevresinde henüz bir gezegenin varlığını netleştirmemize yeterli gelmedi. Ancak, yıldıza yaklaşık 60 milyon km uzaklıkta, 122 gün süren bir yörüngede dolanan bir gaz devi gezegenin varlığına yönelik ciddi şüphelerimiz var. Öyle görünüyor ki, bu gaz devi gezegen Jüpiter’den daha büyük, yaklaşık 4-10 Jüpiter kütlesi arasında bir gezegen. Ancak, varlığı henüz kesin olarak teyit edilemedi.

Groombridge 1618, oldukça yaşlı bir yıldız. Yıldızın metallik (hidrojen ve helyum harici elementler astronomlarca metal olarak kabul edilir) düzeyinin ölçümüyle yapılan hesaplar, yaşının yaklaşık 6.6 milyar yıl olduğunu gösteriyor. Yani Güneş’ten yaklaşık 1 milyar yıl daha yaşlı bir yıldızdan bahsediyoruz.

Eğer Groombridge 1618’in çevresindeki olası bir gezegende yaşam varsa, bu yaşam gezegenimizden daha önce ortaya çıkmış olabilir. Çünkü yıldızın (ve dolayısıyla olası gezegenlerin) yaşları bizim sistemimizden yaklaşık 1 milyar yıl daha fazla. Bir şekilde burada teknoloji üretebilecek düzeye gelmiş zeki yaşam evrimleşebilmiş ise, aradaki 1 milyar yıllık farkı düşündüğümüzde bizden çok daha ileride olmaları beklentisine kapılabiliriz.

Fakat, şimdiye kadar Groombridge 1618’den teknolojik gelişmişliğe sahip zeki bir yaşama ait hiçbir iz, hiçbir sinyal almamız mümkün olmadı.

En üstteki ilustrasyonda, yıldızın çevresinde var olabileceği düşünülen gaz devi gezegen, bir sanatçı tarafından betimlenmeye çalışılmış.

Zafer Emecan

https://jumk.de/astronomie/near-stars/groombridge-1618.shtml
http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?protocol=html&Ident=Groombridge+1618


Amacınıza en uygun ve en kaliteli teleskop ya da dürbünü, en uygun fiyata sadece Gökbilim Dükkanı‘nda bulabilir, satın alma ve kullanım sürecinde her zaman bize danışabilirsiniz.
GÖKBİLİM DÜKKANI’NA GİT