Bilim insanları, büyük patlama sırasındaki uzay zaman dalgalanmasının (kütle çekim dalgalarının) nasıl görünebileceğini modellediler!

Teleskoplarımız ne kadar iyi olursa olsun hiçbir zaman big-bang’i (büyük patlama) göremeyeceğiz. O nedenle, evrenimizin başlangıcına daha yakından bakmak için en iyi yöntem kütle çekim dalgalarını kullanmaktır.

İsviçre’nin Basel Üniversitesi’ndeki fizikçiler, evrenin ilk zamanlarından gelen kütle çekim dalgalarının neye benzeyeceğini incelediler. Bu çalışma sayesinde, belirli tipteki kütle çekim dalgalarının modeline sahibiz. Çalışmanın sonuçları Physical Review Letters’ta yayımlandı.

Big-bang’ten saniyenin çok ufak bir kesrinden sonra, evren katlamalı bir şekilde şişme adıyla bilinen bir genişleme yaşadı. Hala bunu neyin başlattığını bilmiyoruz ama, bazı fizikçiler buna bir güç alanının yol açtığına ve inflaton olarak bilinen parçacığın bununla bağlantılı olduğunu düşünüyorlar.

Kozmik şişme başladığında, bütün evren basketbol boyutlarında ki bir alana sıkışmış durumdaydı. Etkin olan enerjiler muazzam ve uzay-zaman inanılmaz derecede çalkantılıydı. Bu inflatonlar belirli bölgelerde salınan kümeler oluşturabildi. Bilim insanları, bu bölgeleri oscillon olarak adlandırdı (Evet, fizikçiler konu isim koymaya gelince çok da yaratıcı değiller).

 

Büyük Patlama - Oscillon
Büyük patlamanın hemen sonrasında “oscillonların” üretebileceği kütle çekim dalgalarının simülasyonu. (Kaynak: iflscience.com)

 

Ekip simetrik olmayan oscillonların çok farklı yerçekimi dalgaları üretebildiklerini keşfetti. Daha da önemlisi bu sinyaller gözlemlenebilir.

“Hesaplamalarımızdan önce oscilonların belirli bir frekansta böyle kuvvetli bir sinyal üretebileceğini düşünmemiştik’’ diyor araştırmaya önderlik eden profesör Stefan Antusch. ‘’Oscillonların uzun zaman önce var olmayı bırakmalarına rağmen, yaydıkları kütle çekim dalgaları her yerde. Ve bunları hiç olmadığı kadar uzak geçmişe bakmak için kullanabiliriz.”

Araştırmacılar, oscillonların LIGO gibi kütle çekim dalgası dedektörlerinin ilkel kütle çekim dalgaların belirleme şansımızı büyük ölçüde arttırabileceğini düşünüyorlar. Bu modelin doğru olup olmadığını zaman gösterecek ama, bu olası sinyallerin nasıl görünmesi gerektiğini modellemek de önemlidir.  Sinyalleri ne kadar iyi bilirsek, araştırmacıların bunları LIGO dedektörlerinde bulma ihtimali o kadar artar.

Çeviri: Eyüp Gürses

http://www.iflscience.com/physics/scientists-have-modeled-what-gravitiational-waves-from-the-big-bang-might-look-like/

Gif: A computer simulation of the asymmetric oscillation, a fluctuation in the inflation field. Department of physics, University of Basel