Yıldızların Kavgası Ve Kozmik Sanat

Şiddetli bir kozmik kavgaya tutuşan bir çift yıldız sistemi, kavganın arkasından bu kavganın nasıl sonlandığı konusunda bizlere ipuçları veren rengarenk güzel bir gaz bulutu bıraktı.

Bu savaş, Centaurus (Erboğa) Takımyıldızı içerisinde binlerce ışık yılı uzaklıkta bulunan HD101584 yıldız sistemi içerisinde patlak vermişti ve kavganın sonucu ise Şili’de bulunan 66 tane radyo teleskoptan oluşan ALMA (AtacamaLargeMillimeter/submillimeterArray) tarafından yakalandı.

Not: Yıldız sisteminin bize olan uzaklığını henüz tam olarak hesaplayamadık. Tahminen 1.800 ila 5.900 ışık yılı arası bir uzaklıkta olduğu düşünülüyor. 

Yıldız sisteminin yaşlanan yıldızı, şişerek bir kırmızı deve dönüştü ve yakınında bulunan daha düşük kütleli yıldız eşini yutmaya yetecek kadar bir büyüklüğe ulaştı. Daha sonra ise bu daha küçük olan yıldız, dev komşusunun merkezine doğru dönmeye başladı. Ancak bu iki yıldız çarpışmadığı gibi aralarında oluşan etkileşim ile birlikte büyük yıldızın dış katmanları çarpıcı bir şekilde dağılmaya başladı ve ortaya bu görseldeki gibi renkli bir gaz bulutu ortaya çıktı.

Bu görselin elde edildiği araştırmanın ortak yazarı olan Sofia Ramstedt, Güneş benzeri kütleye sahip yıldızların ölüm süreçlerini tasvir edebildiklerini ancak bunun neden ve tam olarak nasıl olduğunu henüz açıklayamadıklarını söylüyor. Ayrıca HD101584’ün bu bulmacayı çözmek için bize önemli ipuçları verebileceğini düşünüyor. Böylece HD 101584’ün çevresinin detaylı görselleri ile dev yıldızın önceki hali ile yakında ortaya çıkacak olan kalıntısı arasında bağlantı kurabiliriz.

Bugün kullandığımız teleskoplar, astronomlara HD101584’ün çevresindeki gaz bulutlarını içerisinde bulunan yıldızlar ile ilgili ipucu elde edebilmek için taramalarına imkan tanıyor. Ancak yıldızlar bizden çok uzaktalar ve birbirlerine çok yakın duruyorlar. Bu yüzden de onları tam anlamıyla çözümlemek şu an için çok zor.

Çeviren: Burcu Ergül Emecan

https://astronomy.com/news/2020/02/remnants-of-stellar-fight-form-cosmic-art