Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) giden astronotlar nasıl çamaşır yıkıyorlar hiç merak ettiniz mi? Uzayda çamaşır makinası yok. Üstelik olsa bile yerçekimi hissedilmediği için suyu çamaşırların üzerine dökseniz bile aşağı akmayacağı için hep elbisede kalacak. Öte yandan Uzay istasyonunda çamaşır yıkamak için yeterli su da yok.
Ayrıca astronotlar her gün en az 2 saat kendilerine özel hazırlanan egzersizi yapmalılar. Değilse kemikleri zayıflayacak, sinir sistemleri sarsılacak ve sürekli halsiz hissedecekler. Kemiklerinin üzerine yük binmediği için kalsiyum oranı düşecek ve kemikler çıtkırıldım olacaklar. Ama astronotlar egzersiz yapınca iyice terliyorlar ve kokuyorlar.
NASA ise, astronotlara iç çamaşır değiştirme iznini haftalık veriyor. Yani haftada bir iç çamaşırı değiştirebiliyorlar. Öyle her gün rahat rahat don değiştirmek yok, uzaydasınız ve ihtiyacınız olan her şey “sayılı”… Genellikle aynı elbiseyi aylarca giyerler. Mesela astronot Don Pettit aynı elbiseyi aylarca giymişti. Uzaya gittiği elbiseyle Dünya’ya döndü. Titiz olanlar ise değiştirdikleri kıyafetlerini ISS’de kendilerine ayrılan küçük bir odada toplarlar.
Bu arada, yeryüzünden fırlatma anında astronotlar da bebekler gibi altlarına bez bağlarlar ve tuvalet ihtiyaçlarını uzay istasyonuna varana kadar bu bezlere yaparlar ve bezleri de bu odaya koyarlar. Rus Soyuz uzay araçlarının dönüşünde ek bölmeye yerleştirilen kirli ve kokmuş kıyafetler, içinde astronotların bulunduğu kapsül atmosfere girdiğinde ısı kalkanı ile beraber göktaşları gibi yanarak kül olur.
O küller Dünya’ya havadan yağmur olarak iner ve açık havada piknik yapan ya da restoranların dışarıya attığı masalarda yemek yiyenlerin yemekleri üzerine konabilir. İçme suları tutan barajlara düşebilirler ya da doğrudan yagmurla beraber üzerimize yağabilirler 🙂 O sebeple yemekleri kapalı tutmak lazım her daim. Hele geceleri açıkta yemek olmasa çok iyi olur. Üzerine kirli astronot kıyafeti külü yağabilir 🙂
Bu astronotlara gıpta ediyorum doğrusu. Bilim adına ne rezilliklere katlanıyorlar değil mi? Neyse ki duş alabiliyorlar uzay istasyonunda. Fakat idrar ve duş sularını arıtıp yeniden içiyorlar. Geçenlerde NASA’ya astronot arıyorlardı. Ben de başvurdum. Fizik veya bilgisayar bölümü mezunlarını kabul ediyorlar. Benim ise ikisi birden var. Fakat 18 bin kişi başvurmuş. Şansım 18 binde 1. Ben uzay istasyonuna gitsem bu kokulara ek olarak lahmacun ve çiğ köfte; Konyalı olduğum için de etliekmek kokacaktım 🙂
Zafer Acar
Bunları da okumalısınız, okumak güzeldir:
Sovyetler Birliği'nin Uzay Mekiği: Buran
Uzay mekiği Atlantis’in 21 Temmuz 2...
Astronomi Bölümü Tercih Etmeden Önce Bilinmesi Gerekenler
Küçük yaşlardaki her çocuğun en çok...
SpaceX'in Yeniden Kullanılabilir Roketleri
Uzaya Fırlatılan Roketlerin Yeniden...
Jüpiter'in Devasa Manyetik Alanı
Tüm diğer gezegenlerin toplamından ...