NGC 7049: Bu Nasıl Bir Galaksi Böyle?

Bizden yaklaşık 100 milyon ışık yılı uzakta yer alan bu dev gökada, muazzam düzgünlükteki sarmal yapısıyla hemen göze çarpıyor.

Ancak, ortada garip bir durum var ki; NGC 7049 bir sarmal gökada değil, soğuk ve yaşlı yıldızlardan oluşan tipik bir eliptik / küresel galaksi.

Yaklaşık 150 bin ışık yılı çapa ve galaksimiz Samanyolu’ndan çok daha fazla yıldıza sahip olan bu galaksinin ortasında, çekirdeğin çevresini düzgün bir şekilde sarmış olan spiral gaz ve toz halkasının nasıl olup da böylesine yaşlı bir galakside varlığını sürdürdüğü kesin olarak bilinmiyor.

Ancak, gökbilimciler NGC 7049’un yakın zaman önce bolca toz ve gaz içeren orta boylu bir galaksi ile çarpışıp onu bünyesine kattığını düşünüyorlar. Gördüğünüz düzgün toz halkası da, yutulmuş olan diğer galaksiden ele geçirilen ganimet.

Galaksi birleşmeleri evrende sıkça gözlenen bir “doğa olayı”. Dolayısıyla, böylesi eliptik dev galaksilerin, Samanyolu benzeri spiral yapılı çok sayıda galaksinin birleşimiyle oluştukları düşünülüyor. Çarpışmalar sonrasında birleşen galaksilerdeki gazın büyük kısmı, kütle çekimsel etkilerin yol açtığı çok hızlı ve yoğun yeni yıldız oluşumlarıyla tüketildiği için, eliptik galaksiler birkaç milyar yıl içinde yaşlı yıldızların yer aldığı, artık üretken olmayan sessiz sakin gökadalara dönüşüyorlar.

Ancak, NGC 7049’da gördüğümüz gibi kendine dışarıdan yeni gaz stoğu elde edebilmiş olan eliptik gökadalar yeniden eski ışıltılı günlerine dönebilirler. Önümüzdeki milyonlarca yıl içerisinde, görmüş olduğunuz toz halkasında yeni nebulalar oluşacak ve bu nebulalarda genç yıldızlar doğacak.

Zafer Emecan

http://annesastronomynews.com/photo-gallery-ii/galaxies-clusters/ngc-7049/
https://apod.nasa.gov/apod/ap090408.html

Bu yazımız, sitemizde ilk olarak 5 Kasım 2018 tarihinde yayınlanmıştır.