
Los Angeles tarihi bir gününü yaşıyordu. Bütün dersler iptal edilmiş, öğrenciler sokaklara dökülmüştü. Nerdeyse bütün işler durmuş, herkes çalıştığı binanın çatısına çıkmıştı.
Halk sokakları doldurmuş, otoyollar araba parkı haline dönüşmüştü. Televizyon kanalları normal yayınlarını kesmiş, bu olaya odaklanmıştı. Fırsatı olanlar ise Los Angeles’ı tepeden gören Griffith Gözlemevi’nin içinde bulunduğu Griffith Parkı’nı tıklım tıklım doldurmuştu. Beklenen misafir ise uzay uçuşlarını tamamlayıp emekliye ayrılan ve Los Angeles’ta bir müzeye getirilecek olan uzay aracı Endeavour idi. Bu kadar insan emekli uzay mekiğini son yolcuğuna uğurlamak için toplanmıştı.
Çalıştığım ofisin penceresinden Pasifik Okyanusu’na doğru bakıyor, bir yandan da TV kanallarını kontrol ediyordum. Sonra birden ufukta beyaz bir nokta belirdi. Yaklaştıkça büyüdü. NASA’nın uçaklarından biri ve üzerine monte edilmiş uzay aracı Endeavour Los Angeles semalarına batı tarafından giriş yapıyordu. İki tane F16 uçağı da ona eşlik ediyordu.
Bana da bu tarihi anı görüntülemek düştü. Televizyon kanalları ve NASA TV ise Endeavour uzay aracına eşlik eden uçaklardan canlı görüntüler yayınlıyorlardı.
İçinde çalıştığım binanın çatısına çıkıp cekebildigim kadar resmini çektim. Uçak oldukça alçaktan uçarak Los Angeles şehir merkezine, oradan kendisinin doğduğu NASA JPL’e, oradan Mount Wilson Gözlemevi‘ne, Griffith Gözlemevi’ne, Venice sahillerine, Universal Stüdyoları’na, Dodgers Stadyumu’na uğradı.
Halkın sokaklara dökülmesini gören uzay aracı, istek üzerine Los Angeles üzerindeki turunu birkaç kez tekrarladı ve son olarak Los Angeles Uluslararası Havaalanı LAX’e indi.

Buraya kadar her şey normaldi. Ancak asıl yolculuk şimdi başlıyordu. Havaalanından ebedi ikametgâhı Kaliforniya Bilim Merkezi’ne (California Science Center) getirilecekti. Lakin uzay aracı o kadar büyüktü ki, sokaklara sığmadı. Yaklaşık 10 km daha yolu vardı.
Belediyeler, polis, itfaiye ve NASA yetkilileri beraber çalışarak uzay aracı Endevaour’ın geçeceği güzergahta bütün trafik ışıkları sökülüyor, ağaçlar kesiliyor, reklam tabelaları indiriliyor, sokak lambaları kaldırılıyor ve uzay aracı geçtikten sonra geriye yerleştiriliyordu.
Uzayda saatteki hızı 60 bin km’ye kadar çıkan Endeavour, belki de hayatının en yavaş yolculuğunu yapıyordu. Öyle ki 10 km’lik yolu ancak 7 günde gidebildi.
Uzay aracını bu yolculuğunda yalnız bırakmak bana yakışmazdı ve soluğu Crenshaw Bulvarı’nda aldım. Müthiş bir kalabalığın yanında, Endeavour ile uzaya gidip gelen astronotlar da bu yolculuğa eşlik ediyorlardı. 25 kez uzaya gidip gelmiş, Hubble Uzay Teleskopu’nu tamir etmiş ve uzayda 40 milyon km yol yapmış Endeavour’u görmek bana da müthiş bir heyecan veriyordu.
Bilimin vardığı en son noktaya canlı gözlerle şahit olmak ne müthiş bir duygu idi. Hayatımın en önemli anlarından biriydi belki de.
Endeavour yol üzerinde bulunan ilçelerde belediye başkanları tarafından törenle karşılanıp, uğurlandı ve bir hafta süren yolculuk; ebedi ikametgâhına Kalifornia Bilim Merkezi’ne gelmesiyle son buldu.
Endeavour’ın Los Angeles’a gelmesinden yaklaşık 3 yıl sonra uzay araçlarını uzaya bırakıp gelen harici yakıt tankı (External Fuel Tank – ET) Panama Kanalı’ndan geçerek Long Beach Limanı’na getirildi. Oradan Endeavour ile aynı güzergâhı izleyerek Kaliforniya Bilim Merkezi’ne getirildi.
Devasa yakıt tankının uzay aracı kadar geniş olmaması sebebiyle Los Angeles sokaklarindaki yolcuğu 3 gün sürdü. Harici yakıt tankı Kaliforniya Bilim Merkezi’nde Endeavour’ın yanında müzeyi ziyaret edenler için sergileniyor.

Zafer Acar
Bunları da okumalısınız, okumak güzeldir:
Uzayda Bugün: İlk Serbest Uzay Yürüyüşü (7 Şubat 1984)
3 Şubat 1984 yılında fırlatılan Cha...
Astronotların Ay’daki Yeni Evleri: Ay Delikleri
Ay üzerinde milyonlarca kraterin ya...
ABD'nin İlk Astronotları: Merkür Yedilisi (Mercury Seven)
Merkür Projesi ABD’nin Sovyetler Bi...
Uzay Kalemi vs Kurşun Kalem
Çok bilinen bir şehir efsanesi, ABD...