Güneş

Mart, 2018

• 2 Mart

  Samanyolu Galaksisi: “Gerçek Vatanımız”

  

  Şehir ışıklarından uzakta Ay’ın olmadığı açık bir gecede, gökyüzünü bir baştan öbür başa kuşatan puslu, parlak bir şerit görülür. Bugün, bu puslu şeridin Güneş’in de içinde bulunduğu 400 milyar kadar yıldız içeren, disk şeklinde bir gökada; yani Samanyolu olduğunu biliyoruz. Bir teleskop ile Samanyolu’nu inceleyen ilk astronom Galileo, Samanyolu’nun sayısız yıldızlardan ibaret olduğunu …

Şubat, 2018

• 9 Şubat

  Yıldızların Uzaklıkları Nasıl Bulunur? (Paralaks Yöntemi)

  

  Yıldızlar ile ilgili belgesel izlerken gözümüze takılan ilk şey genellikle yıldızların Dünya’ya olan uzaklıklarıdır. Peki, bu uzaklıkların (en azından belli bir noktaya kadar) nasıl hesaplandığını hiç merak ettiniz mi? Cevap basit bir lise geometrisinden ibaret. Evet, lise yıllarında bir çoğumuzun korkulu rüyası olan geometri. Evrendeki diğer yıldızları tanımamız için ilk …
• 7 Şubat

  Gezegenler ve Yıldızlar Neden Küre Şeklindedir?

  

  Yalnızca gezegenler ve yıldızlar değil, evrende gördüğümüz birçok gök cismi; yıldızlar, gezegenler, kümeler, gökadalar ya küresel bir yapıya sahipler ya da çembersel bir şekilleri var. Peki neden evrende her şey bir küresel yapı oluşturmaya çalışıyor? Bunun ardında nasıl bir amaç var? Evrende gerçekleşen tüm olaylar, bildiğimiz veya bilmediğimiz fizik yasalarınca …

Ocak, 2018

• 13 Ocak

  Güneş’in Bugünü ve Yarını

  

  Güneş; dengeli olarak niteleyebileceğiz aşamada, gençlik günlerini yaşayan bir yıldızdır. Gökbilimciler yıldızların bu dengeli ve sağlıklı ömür bölümünü “anakol evresi” olarak nitelerler. Bu süreç içerisinde yıldız, çekirdeğindeki çok yoğun maddenin büyük bir kısmını oluşturan hidrojeni helyuma çevirerek enerji üretir. Ancak, bir süre sonra yıldızın çekirdeğinde helyuma dönüştürecek miktarda hidrojen kalmaz. …
• 3 Ocak

  Mini Buzul Çağı 2022 ve Güneş Etkisi

  

  Dünya’nın iklimindeki değişimlerde Güneş’in etkisi küçümsenmeyecek boyuttadır. 4,5 milyar yıllık tarihi boyunca Güneş üzerindeki patlamaların Dünya’ya gönderdiği enerji yüklü parçacıklar gezegenimizi ısıtmış veya düşük aktiviteli dönemlerde Dünya soğumaya girmiştir. Bilim insanları yüz yıldan fazladır Güneş’i gözlemlemiş, gözlemler sonucunda Kelebek Diyagramı ve Leke Diyagramlarını ortaya koyup aktivite dönemini (önceki yazılarımızdan bulabilirsiniz) inceleme fırsatı bulmuştur. Biz …

Ekim, 2017

• 2 Ekim

  Güneş’in Yerel Galaktik Çevresi Ve Hareketi

  

  Gökadamız Samanyolu yörüngesinde yaklaşık 230 milyon yılda döndüğü düşünülen Güneş, bu yolculuğu sırasında farklı ortamlardan geçer. Yıldızımız ve bizler, son 100 bin yıla yakın zamandır ise, Yerel Yıldızlararası Bulut adı verilen seyrek gazlardan oluşan bir bulutsunun içinde yol alıyoruz. Seyrekliği nedeniyle (santimetreküpte 0.26 atom) gözlemlenmesi oldukça zor olan bu gaz …

Mayıs, 2017

• 15 Mayıs

  Güneş’in Parlaklığı Ve Sıcaklığı Hep Aynı Mıydı?

  

  Elbette hayır… Güneş’in, doğumundan bugüne kadar geçen yaklaşık beş milyar yıllık süre içerisinde yaydığı enerjide ciddi oranda değişim olmuştur. Güneşimiz, astronomların G tayf sınıfı olarak nitelediği “sarı cüce“, sıradan bir anakol yıldızdır. Yaklaşık 400 milyar yıldız içerdiğini düşündüğümüz galaksimiz Samanyolu’nda, Güneş ile aynı kütleye ve benzer özelliklere sahip en az …
• 6 Mayıs

  Güneş’in Diğer Gezegenlerden Görülen Büyüklüğü

  

  Güneş Sistemi’ndeki gezegenlerin her birinden bakıldığında, yıldızımız Güneş gökyüzünde çok farklı büyüklüklerde görülür. Gezegen Güneş’ten ne kadar uzaksa, doğal olarak gökyüzünde kapladığı alan o kadar küçük oluyor. Öyle ki, Uranüs, Neptün ve Plüton göklerinde Güneş’in o alışık olduğumuz yuvarlağı neredeyse görünmez olur. Aşağıda gördüğünüz diyagramda, Güneş Sistemi’ndeki gezegenlerden bakıldığında yıldızımızın …

Ocak, 2017

• 17 Ocak

  Güneş Işığı, D Vitamini ve Vampirler!

  

  Atalarımız “Güneş girmeyen eve doktor girer” demişler. Ne de güzel demişler. Aranızda vampir yok değil mi? Evet, yoksa bu yazıyı okumaya devam edebilirsiniz. Güneş’te her saniye 600 milyon ton hidrojen 596 milyon ton helyuma dönüşür.  Böylece Güneş her saniye 4 milyon ton kütle kaybeder ve bu kaybolan kütle ısı ve …
• 8 Ocak

  SOLAR APEX: Nereye Gidiyor Bu Güneş?

  

  Çok değerli Kozmik Anafor okurları, dışarıya çıkıp halktan yetişkin insanlara mikrofon tutsak ve “Güneş bir yıldız mıdır, gezegen midir?” diye sorsak on kişiden üçünün bile ‘yıldız’ cevabını veremeyeceği bir zamanda olduğumuzun farkındayız ancak, yaşı küçük ama hayalindeki uzay profili büyük olan bir çocuğun sorduğu soru attırdı bu başlığı. Önce Güneş’in bildik hareketlerine …

Kasım, 2016

• 1 Kasım

  Güneş ve Ay Tutulmaları İle Depremler Bağlantılı Mı?

  

  Biliyorsunuz, toplumumuz içinde Güneş tutulmalarının depremle ilişkili olduğu, malesef yaygın bir inanış. Gerçekle hiçbir bağlantısı olmayan bu konu hakkında birşeyler söylemek istedik. Tübitak, zamanında bu konuda bir araştırma yapmıştı. Bu araştırmanın verileri üzerinden hareket edelim: 1900 ile 2005 tarihleri arasındaki toplam 239 Güneş tutulması ile bu tutulmalardan 10 gün öncesi …

Ekim, 2016

• 15 Ekim

  Güneş Ve Gezegenlerin Orantılı Büyüklükleri

  

  Güneş, sistemimizdeki en büyük ve en fazla kütleye (kütleyi, aynı şey olmasa da “ağırlık” şeklinde düşünebilirsiniz) sahip gökcismidir. Tüm Güneş Sistemini bir araya getirdiğimizde oluşacak olan kütlenin %99.8’ini Güneş tek başına karşılar. Kalan %0.2’lik kütlenin ise yarısından fazlası Jüpiter‘e aittir. Daha başka bir ifadeyle Jüpiter, Güneş haricinde sistemimizdeki her şeyin; tüm …
• 11 Ekim

  Satürn’ün Uydusu Titan’a Yaz Gelecek Mi?

  

  Çok dillendirilen bir şehir efsanesi, Güneş bir kırmızı dev aşamasına geçtiğinde, yani bundan 3.5-4 milyar yıl sonra Satürn‘ün uydusu Titan‘ın ısınacağı ve Dünya gibi yaşama elverişli hale geleceğini anlatır. Titan’ın ısınacağı kısmı doğrudur. Fakat, hiçbir zaman insan yaşamına elverişli hale gelemeyeceği gerçeği de ortada. Titan, Dünya’nın %40’ı çapa sahip olsa …

Temmuz, 2016

• 6 Temmuz

  Güneş Patlamaları Anlatıldığı Kadar Tehlikeli Mi?

  

  Medyada ve popüler bilim mecralarında Güneş patlamalarının, fırtınalarının ve Güneş kaynaklı kütle atımlarının Dünya ve insanlık için son derece tehlikeli olduğu sık sık dile getiriliyor. Özellikle Amerikalıları korkutmaya bayılan National Geographic (Milli Coğrafya) kanalında bu konu abartılarak işlenir. Bu anlatılanlar bir dereceye kadar doğru olsa da, bahsedilen tehlike abartıldığı gibi …

Nisan, 2016

• 8 Nisan

  Türlerine Göre Yıldız Miktarı

  

  Hazırladığımız üstteki infografikte, her bir adet O-B sınıfı dev yıldıza karşı, kaç tane diğer türlerden yıldız bulunduğunu görebilirsiniz. Galaksimizdeki yaklaşık 400 milyar yıldızın birbirlerine oranları burada olduğu gibidir. Anakol yıldızları* kütlelerine göre sınıflandırıldıklarında, en ağırdan en hafife doğru; O, B, A, F, G, K ve M harfleriyle sembolize edilirler. O tipi yıldızlar …
• 4 Nisan

  Güneş’in En Dış Katmanı Neden En Sıcak Katmandır?

  

  Sarı cüce bir yıldız olan Güneş, oluşturduğu gezegen sistemi kütlesinin yüzde 99’luk kısmını oluşturmaktadır. Güneş, kayalık gezegenlerde olduğu gibi belirgin katmanlar yerine, yüzeyine yaklaştıkça yoğunluğu değişen gaz katmanlarına sahiptir. Ancak iç yapısı belirgin katmanlardan oluşur. Elbette en iç kısmında beklendiği gibi çekirdek olmak üzere, dış kısımlara gidildikçe ışınım katmanı ve …

Mart, 2016

• 10 Mart

  Güneş Uzak Gezegenleri Ne Kadar Aydınlatır?

  

  Yıldızımız Güneş, bizleri Dünya, Venüs, Merkür ve hatta Mars gibi gezegenlerin yüzeyinde çok ciddi miktarda aydınlatır. Bu aydınlatma gücü o kadar fazladır ki, gökyüzünde doğrudan Güneş’e bakmamız gözümüze ciddi zararlar verir. Güneş’in Jüpiter ve Satürn gibi gezegenlere kadar olan mesafede hatırı sayılır bir aydınlatma gücü vardır. Her ne kadar uzaklığa …

Şubat, 2016

• 13 Şubat

  Güneş: Sevgilinin Kolları

  

  Güneş… Bir yerden başlamalıyım ama nereden? Işık diye tek bildiğimiz şey oydu uzun zaman önce… Şimdi ise daha farklı sanki anlamı. Geçmişe nispet yapar gibi özgürce yaşadığımız duyguların en klişe, ama belki en hoş anları onunla güzel: Bir tepenin üzerinde çimlere oturup onun batışını izlemek sevdiğinizle beraber, bazen bir ömrün feda edilebileceği kadar …

Ocak, 2016

• 18 Ocak

  Güneş Işığı: Milyon Yıllık Bir Yol Hikayesi

  

  Hepimizin bildiği üzere yıldızımız Güneş, yılmadan yorulmadan enerji üreten devasa bir gaz topudur. Yıldızımızın çekirdeğinde ürettiği bu enerji, ısı ve ışık olarak kendini gösterir ve bize fotosferden, yani yüzeyinden itibaren yaklaşık sekiz dakikalık bir zaman diliminde ulaşır. Bu, matematiksel olarak düşünecek olursak aramızdaki 150 milyon kilometrenin, 300 bin km/sn hızla …
PDF Kaydet & Yazdır