Güneş Sistemi

Geç olsun, güç olmasın demişler. Plüton‘un gezegenlikten çıkarıldığı günlerden beri içinde yer aldığımız Güneş Sistemi’nde kaç gezegen olduğu tartışılıp duruyor. Kimi 8, kimi 9 gezegen var derken, kimileri de onlarca gezegen olduğunu dile getiriyor. Biz bu işe biraz daha bilimsel bakmaya çalışalım ve gerçeği ortaya koyalım: Plüton’un ötelerinde yeni küçük …

Titius-Bode yasası, basit bir biçimde şunu söyler; “her gezegenin Güneş’ten uzaklığı, bir önceki gezegenin iki katıdır”… 1700’lü yılların sonunda, Johann Daniel Titius ve Johann Elert Bode isimli bilim insanları, Güneş Sistemi‘ndeki gezegenlerin belirli bir matematiksel modele uygun biçimde dizildiklerini ifade eden bir model ortaya koydular. Gerçekten de modele baktığınızda, gezegenlerin Güneş’e …

Üstteki, bir sanatçı tarafından yapılan ilüstrasyonda, cüce gezegen Sedna’dan (2003 VB12 veya 90377 Sedna olarak da isimlendiriliyor) yıldızımız Güneş’e atılan bir bakışın canlandırmasını görüyorsunuz. Güneş Sistemi’nin çok uzak dış kısımlarında, Plüton’un da ötesinde yüzbinlerce asteroid ve cüce gezegenin yer aldığı Kuiper Kuşağı yer alır. Kuiper Kuşağı; tıpkı Mars ile Jüpiter …

Aslında Plüton devasa bir kuyruklu yıldız olabilir. Araştırmacılar, Plüton’un ünlü “kalbi”nin sol tarafını oluşturan ve azot buzu içeren geniş bir buzul olan Sputnik Planitia’ya yakından baktıktan sonra cüce gezegenin kökeniyle ilgili yeni bir teori geliştirdiler. San Antonio’da bulunan Southwest Araştırma Enstitüsü’nde çalışan bir bilim insanı olan Chris Glein açıklamasında, buzul …

Mevsimler, gezegenin yıldızı etrafındaki yörüngesinin ve kendi eksen eğikliğinin doğal bir sonucu olarak meydana gelir. Bunlara bağlı olarak bazı zamanlarda bazı atmosfer olayları sık ya da seyrek yaşanır. Bildiğimiz üzere dünyamızda genel anlamda 4 mevsim yaşanmaktadır. Neden diğer gezegenler de mevsim yaşamasın ki? Elbette onlar da mevsim yaşarlar. Tabi süreleri …

İnsanların çoğu icin bir romantizm kaynağı, insan davranışlarını etkileyen astrolojik bir cisim veya karanlık gecelerin aydınlatıcısı iken, diğer bir kısım insan için bilimsel bir merak konusu. Hatta bazıları Ay’ı görmüyor, merak bile etmiyor. Etmez de, işleri var, güçleri var. Ya da ilgileri yok, olmak zorunda değil ki… Plüton-Charon ikilisini saymazsak, …

Yukarıda gördüğünüz bu fotoğraf, Mars ile Jüpiter arasındaki Asteroid Kuşağı‘ndaki en büyük gökcisimlerinden biri olan 4 Vesta isimli asteroide ait. Güneş’ten ortalama 345 milyon km uzakta yer alan 4 Vesta, bir cüce gezegen olarak nitelenemeyecek kadar küçük olmasına rağmen, bir asteroid için “dev” sayılabilecek kütle ve boyutlardadır. Biraz “yamuk” olmasına …

Güneş Sistemi’nin en büyük gezegeni olan gaz devi Jüpiter’in bilinen 63 uydusu arasındaki en büyük ve ayrıca Güneş Sistemi’nin de bilinen en büyük uydusu Ganymede’dir. Uydu, 1610 Yılında Galileo Galilei tarafından Jüpiter’in diğer 3 büyük uydusu ile birlikte keşfedilmiştir. Galileo Uyduları olarak adlandırılan bu 4 uydu, küçük bir teleskop ya …

Gelecekte bir gün, insanlar Mars üzerinde kolonileşip yaşamaya başladığında, bugün alışık olduğumuz “saat” ve “yıl” kavramlarının orada Dünya ile eş zamanlı olarak aynen kullanılmasını bekleyemeyiz. Çünkü her iki gezegenin hem Güneş çevresinde, hem de kendi çevrelerindeki dönüş hızları farklıdır ve bu durum, ciddi sorunlara yol açar. Mars’ın Güneş çevresindeki bir …

Bilim Kurgu filmlerinde genellikle Asteroit Kuşağı’ndan geçen uzay araçları karşısına aniden çıkan devasa gök taşları sebebi ile sürekli ani manevralar yapmak zorunda kalır ve filmi izleyen kişi bu sahneleri soluksuz takip eder. Peki Mars ile Jüpiter arasında yer alan Asteroid Kuşağı gerçekte de bu kadar dolu dolu ve tehlikeli bir …

Gün batımları, o rengindeki ahenk ile insanı iyileştiren bir güzelliğe sahiptir. Öylece Güneş’in batışını izlemek, bir terapidir adeta. Bazı zamanlarda bu gün batımına bir de parlak yıldız eşlik eder. Öylesine parlak görünür ki, gökyüzüne o anda bakanlar muhakkak onu fark eder. Aslında bu görülen bir yıldız değildir. Bu parlak gök cismi, …

Varacağımız mesafeler ne kadar uzak olsa da bizi uzayda zorlayan en büyük etken, kullandığımız araçların yavaşlığı. Parçacıkları ışık hızına yakın hızlara kadar hızlandırabiliyoruz ama uzay araçlarının hızı, ışık hızının yüzde üçüne bile çıkamıyor. Mars’a gitmek, bugünkü teknoloji ile “en az” beş ay sürüyor. Şu aralar kızıl gezegene üç günde varmamızı sağlayacak …

Mars’taki en gelişmiş uzay aracımız olan Curiosity, gezegenin bugüne kadar alınmış en detaylı jeolojik katman görüntülerini Dünya’ya gönderdi. Fotoğraflarda “Murray Tepeleri” olarak adlandırılan Gale Krateri içindeki bölgenin katmanlaşmış kumtaşı yapısı detaylarıyla gözler önüne seriliyor.

Biliyorsunuz, yüz yıl içinde kaçınılmaz olarak Mars’ta bir insan kolonisi oluşacak. Ve yine kaçınılmaz olarak, Marslı kolonicilerin ayrı bir kültürü, yaşam şekli, dili ve belki de inancı gelişecek. Gelecekte Mars’ta doğup büyüyecek olan insan neslinin Dünya’ya dönmesinin fizyolojik açıdan kendilerini biraz zorlayacağı da aşikar. Mars gezegeni her ne kadar gezegenimizin …

Güneş Sistemi’nin kıyılarından derinliklere doğru açılıyoruz. Yunan mitolojisindeki, denizlerin tanrısı, depremlerin ve atların kadim yaratıcısı Neptün. Namı diğer Poseidon. Bize uzak olduğu kadar, mavi-yeşil atmosferi ve beyaz bulutlarıyla gezegenimizi en fazla andıran güzel gezegen… Keşfi Galileo’nun çizimlerine bakınca Neptün’ü 28 Aralık 1612’de ve 27 Ocak 1613’te gözlemlediğini görebiliriz ancak, Galileo …

4 Mart 1979 tarihinde Voyager 1 uzay aracı, Jüpiter’in çevresinde bulunan halkaların resimlerini çekmeyi başardı. Bu durum, Jüpiter’in halkalarının birileri tarafından görülebildiği ilk zamandı. Halkaların çok zayıf ve soluk olması nedeniyle, bu halkaları Dünya’da bulunan yer teleskopları ile tespit etmek son derece güçtür. Hatta Jüpiter’in yakınındaki bir uzay aracı için …

Şehir ışıklarından uzakta Ay’ın olmadığı açık bir gecede, gökyüzünü bir baştan öbür başa kuşatan puslu, parlak bir şerit görülür. Bugün, bu puslu şeridin Güneş’in de içinde bulunduğu 400 milyar kadar yıldız içeren, disk şeklinde bir gökada; yani Samanyolu olduğunu biliyoruz. Bir teleskop ile Samanyolu’nu inceleyen ilk astronom Galileo, Samanyolu’nun sayısız yıldızlardan ibaret olduğunu …

Bu yazıyı, ilk olarak 5 Eylül 2015 tarihinde yayınlamıştık. Aradan epeyce zaman geçti ama, bulduğu yalan yanlış her şeye atlayıp hit alma peşinde koşan ana akım medyamız yeniden “Mars’ta bulunan kaşık” ve benzeri haberleri ısıtıp önümüze koymaya devam ediyor… NASA’nın Curiosity uzay aracı tarafından Mars’ta çekilen üstte gördüğünüz fotoğrafta görülen sözde …

Uranüs’ün fotoğraflarına baktığınızda, sistemimizdeki diğer gaz devi gezegenlere kıyasla daha düz ve niteliksiz bir görünüme sahip olduğu eminiz gözünüze çarpmıştır. Öyle ki, diğer dev gezegenlerimiz olan Jüpiter, Satürn ve Neptün’deki bulut ve fırtına oluşumlarının yarattığı izlerin hiçbiri Uranüs’te görülmez. Ancak, bu izlenim sizi yanıltıp “Uranüs’te bulut oluşumu yok” yargısına düşürmesin. Çünkü bu …