KOZMİK ANAFOR Kozmik Anafor | Türkiye'nin En Büyük Astronomi Platformu
Daha önce Higgs Bozonu’nun ne olduğuyla ilgili bir yazı yazmıştık. Bu yazıda da aynı biçimde matematiksel denklemlerden kaçınarak Higgs mekanizmasının nasıl işlediğini kabaca anlatacağız. Yazımızda kullanılan bazı kavramlar yabancı gelebilir. Bunun nedeni modern fizik ile ilgili bahsettiğimiz bu konunun aslında …
Mart, 2019
Şubat, 2019
-
28 Şubat
Yakınımızdaki Yıldızlar: Struve 2398
Bize yaklaşık 11.5 ışık yılı uzaklıkta yer alan Struve 2398 (Gliese 725), iki yıldızdan oluşan bir çift yıldız sistemidir. Sistem, 1800’lü yılların ortalarında ismine bakıp “hey maşallah” dediğimiz Alman astronom Friedrich Georg Wilhelm von Struve tarafından keşfedilmiş. Sistemi, M tayf sınıfından …
-
28 Şubat
Hoag Cismi (Halka Galaksisi)
Oldukça sıra dışı bir görünüme sahip olsa da; üstte gördüğünüz bu gördüğünüz fotoğraf, oldukça büyük bir galaksiye ait. “Hoag Cismi” olarak da isimlendirilen halka biçimli bu galaksi, bildiğimiz spiral veya eliptik galaksilerden farklı olarak; merkezde bir çekirdek ve çekirdeğin çevresinde …
Ocak, 2019
-
26 Ocak
Satürn’de Güneş Tutulması
Güneş tutulmaları sadece gezegenimizde mi gerçekleşir? Tabii ki hayır. Uydusu olan her gezegende öyle ya da böyle, tam veya yarım Güneş tutulmaları yaşanır. Satürn de bu durumun sıklıkla yaşandığı gezegenlerden biri: Çünkü tutulmaya neden olabilecek çok sayıda uydusu var. Ancak, …
Aralık, 2018
-
31 Aralık
Bir Bulutsu Semti: NGC 2264 (Yılbaşı Ağacı Yıldız Kümesi)
Evren çok büyüktür. Öyle ki Dünya’dan nispeten küçük gözüken bir bölge, içerisinde çok fazla nesne gizliyor olabilir. Gökyüzünde bir dolunayın kapladığı alan kadar yer kaplayan NGC 2264 bölgesi de bu bölgelerden biri olarak gösterilebilir. Tekboynuz Takımyıldızı sınırları içerisinde, bizden yaklaşık …
-
31 Aralık
Samanyolu Yamyamlık Yapıyor!
Herkes Andromeda ve Samanyolu galaksilerinin birleşeceğini konuşadursun, şu anda Samanyolu küçük bir galaksiyle zaten birleşiyor. Cüce Yay (Sagittarius) Galaksisi denilen ve bize göre Samanyolu’nun “karşı” tarafından yer alan cüce gökada, son birkaç milyar yıldır adım adım Samanyolu tarafından yutuluyor. Her …
-
31 Aralık
Mars’ta Mavi Gün Batımı
Bizler Dünya’nın görece yoğun atmosferinde mavi gökyüzünü ve kızıl gün batımını görmeye alışkınız. Fakat Mars’ın demir oksit tozlarıyla kaplı çok seyrek atmosferi, gündüz vakitlerinde gökyüzünün turuncumsu kızıl görünmesine neden olur. Bununla beraber, gün batımı ve doğumu sırasında Güneş, Mars ufkunu Dünya’da …
-
2 Aralık
Ay’ın Bir Atmosferi Var Mı?
2013 yılının ortasında NASA Ay’a yeni bir uzay aracı gönderdi. Aracın adı; Ay Çevresindeki Atmosfer ve Toz Kaşifi, (AÇATOK, ben de kısaltma yaptım). İngilizcesi, Lunar Atmosphere and Dust Environment Explorer (LADEE). Ay ekvatoru bölgesinde bir yörüngeye giren 383 kg kütleye sahip …
Kasım, 2018
-
23 Kasım
Bir Süpernova İle Aramızdaki Güvenli Mesafe Ne Kadardır?
Süpernova, büyük kütleli yıldızların büyük bir patlama ile ölmesine verilen isimdir ve düşünülenden daha çok tahribe yol açar. Eğer Güneş süpernova şeklinde patlasaydı, gezegenimiz “belki” tümüyle yok olmazdı ancak, yeryüzündeki tüm canlılar yok olurdu. Ayrıca, Güneş’in kütlesindeki ani azalma, Dünya’nın uzay boşluğuna savrulmasına da …
-
20 Kasım
Evrenin Rengi: Kozmik Latte
Her geçen gün büyüleyici evrenimizin farklı bir resmi veya fotoğrafı ortaya çıkıyor. Peki evrenin fotoğrafına baktığınızda ne görüyorsunuz? Yıldızlar, galaksiler, süpernovalar ve bolca karanlık… Size bu karanlığın karanlık olmadığını evrenin asıl renginin “latte” olduğunu söylesek? Evet evrenin şu anda asıl rengi …
-
6 Kasım
Astronomi Bilimi Neden Gerekli?
Gökyüzü herkesi heyecanlandırmayabilir. Herkes gökcisimlerini gözlemlemek, takip etmek için istekli olmak, Astronomi ve Uzay Bilimleri ile ilgili olmak zorunda değildir. Hatta herkes bilimsel gelişmeleri yakinen takip etmek ve bundan zevk almak durumunda da değildir. Ancak, günümüzde kimse bilimi ve bilimsel …
-
3 Kasım
Okullarda “Planetaryum” Çok Mu Faydalı?
Son yıllarda, okullardaki planetaryum oranındaki artış sizin de dikkatinizi çekmiş olmalı. Özel birçok okul, tanıtım çalışmalarında mevcut planetaryumlarına yer veriyor. Peki, bu planetaryumlar saygınlık, etkinliklerde ve öğrenci kulüplerinde mekansal zenginlik dışında okullara ne katabilir? Çoğu bilim insanı tarafından temel bilimlerden …
-
1 Kasım
Gökadaların “Halo” Bölgesi
Samanyolu ve üstteki fotoğrafta gördüğünüz Sombrero Galaksisi gibi dev gökadaların çevresini saran, “halo” dediğimiz devasa bir bölge bulunurur. Halo kelimesini Türkçe’ye “gökada aylası” diye çevirebiliyoruz ama, ayla ile halo kelimeleri arasında farkettiğiniz gibi anlaşılabilirlik açısından bir fark yok. O halde …
Ekim, 2018
-
30 Ekim
Meteor Çarpmasından Kurtulma Taktikleri
Unutmayın, bir meteor çarpışmasından koşarak kaçamazsınız. Dinozorlar bunu denediler, başaramadılar ve hepimiz işe yaramayacağını gayet iyi biliyoruz. Meteor çarpışmaları, her gökcisminin olduğu gibi Dünya’nın da kaçınmasının mümkün olmadığı sıradan bir “doğa olayı”. Gezegenimiz gerçekte sürekli bir meteor bombardımanı altında yaşıyor …
Mayıs, 2018
-
31 Mayıs
Çok Uzaklardan Güneş’e Bakmak: Sedna
Üstteki, bir sanatçı tarafından yapılan ilüstrasyonda, cüce gezegen Sedna’dan (2003 VB12 veya 90377 Sedna olarak da isimlendiriliyor) yıldızımız Güneş’e atılan bir bakışın canlandırmasını görüyorsunuz. Güneş Sistemi’nin çok uzak dış kısımlarında, Plüton’un da ötesinde yüzbinlerce asteroid ve cüce gezegenin yer aldığı …
-
4 Mayıs
Dev Bir Asteroid: 4 Vesta
Yukarıda gördüğünüz bu fotoğraf, Mars ile Jüpiter arasındaki Asteroid Kuşağı‘ndaki en büyük gökcisimlerinden biri olan 4 Vesta isimli asteroide ait. Güneş’ten ortalama 345 milyon km uzakta yer alan 4 Vesta, bir cüce gezegen olarak nitelenemeyecek kadar küçük olmasına rağmen, bir …
Nisan, 2018
-
14 Nisan
En Parlak Yıldızlar 3: Beta Centauri (Hadar)
Hadar, ya da diğer bir ismiyle Beta Centauri, gece göğünün en parlak 10’uncu yıldızıdır. Yıldızın isimlerinden biri olan Hadar (حضار), gece göğünde gördüğümüz çoğu yıldızın ismi gibi Arapça’dan gelir. Ayrıca yıldıza latinceden gelen Agena ismi de verilmiştir. Fakat, gökbilimciler arasında Beta …
-
9 Nisan
Güneş Battıktan Sonra Görülen Parlak Yıldız
Gün batımları, o rengindeki ahenk ile insanı iyileştiren bir güzelliğe sahiptir. Öylece Güneş’in batışını izlemek, bir terapidir adeta. Bazı zamanlarda bu gün batımına bir de parlak yıldız eşlik eder. Öylesine parlak görünür ki, gökyüzüne o anda bakanlar muhakkak onu fark …
Mart, 2018
-
2 Mart
Tümüyle Suyla Kaplı Gezegenler: “Su Dünyaları”
Dünya, yıldızına benzer konumda dolanan “yaşama uygun” gezegenler arasında az su içeren gezegenlerden biri olabilir mi? Yoksa, tümüyle suyla kaplı “Su Dünyaları” evrende sandığımızdan daha mı yaygın? Güneş Sistemi dışındaki yıldız sistemlerinde, yıldızının “gezegen yüzeyinde suyun sıvı halde kalabildiği” yaşam …